راهنمای خرید جواهرات: نکات کلیدی برای انتخاب و خرید
اگر به طلا فروشی مراجعه می‌كنید تا محصول طلایی را بخرید، این امكان كه خودتان مطمئناً و 100 درصد بتوانید تشخیص دهید طلایی كه قصد خریدار آن را دارید، اصل است یا تقلبی، وجود ندارد. حتی بعضی از طلافروشان به این قضیه اعتراف می‌كنند كه با وجود گذراندن دوره‌های فنی تشخیص و تمیز طلا و یا كسب اطلاعات خرید طلا از افراد باتجربه هم‌صنف خود باز هم امكان خطا در تشخیص اصل بودن بعضی از اجناس طلا، وجود دارد.
حقیقت این است كه هر طلافروشی با صدور فاكتور برای محصول طلا، طلای خریداری شده را تضمین كرده و در قبال اصلی یا تقلبی بودن، آن مسئول است. یك طلا فروش در این زمینه چنین اظهار نظر می‌كند: تشخیص اصل یا تقلبی بودن در اكثر موارد توسط خریداران امكان‌پذیر نیست. اما ما در مقابل فاكتوری كه به شما ارائه می‌كنیم، مسئولیت داریم و باید به اتحادیه طلا و جواهر پاسخگو باشیم.
طلا فروش دیگری در این زمینه می‌گوید: فاكتوری كه به شما ارائه می‌شود، معتبر است. با این حال در صورت هرگونه مشكل، طلا فروش صادر كننده فاكتور در صورت شكایت شما و تأیید اصل نبودن جنس طلا باید پاسخگو باشد.
كوروش گوهربین- رئیس اتحادیه و طلا و جواهر- در این زمینه معتقد است: معمولاَ طلاهای همه واحدهای طلافروشی هر 2 ماه یك‌بار توسط بازرسان اتحادیه طلا و جواهر كنترل و نمونه‌برداری می‌شود تا طلای تقلبی ساخته نشود. علاوه بر آن در فاكتور فروش قید می‌شود كه عیار طلا 18 است و مارك سازنده طلا نیز مشخص است كه نشان‌دهنده هویت فروشنده آن است.
وی در زمینه تمهیداتی در زمینه بالا بردن ضریب اطمینان ملاك تشخیص خریداران می‌افزاید: با مؤسسه استاندارد هماهنگ شده تا در آینده‌ای نزدیك علاوه بر انگ 750 كه درون محصول حك می‌شود، انگی استاندارد (كدی از طریق مؤسسه استاندارد) نیز به خود تولیدكنندگان داده شود كه این انگ نیز علاوه بر انگ 750، درون محصول حك شود.
اصطلاحات مرتبط با طلا
- مثقال: هر مثقال طلا برابر با ۶۰۸/ ۴ گرم است.
- سوت: هر گرم طلا برابر با ۱۰۰۰ سوت است.
- قیراط: هر قیراط طلا برابر با ۲۰۰ سوت می‌باشد.
- سکه ربع بهار آزادی: وزنی برابر با ۰۳۲۲۵/ ۲ گرم با عیار ۹۰۰ دارد. (عیار ۲۲ هم خوانده می‌شود)
- سکه نیم بهار آزادی: وزنی برابر با ۰۶۶۵ / ۴ گرم با عیار ۹۰۰ دارد.
- سکه تمام بهار آزادی: وزنی برابر با ۱۳۳ /۸ با عیار ۹۰۰ دارد.
- اجرت: بابت هرگرم ساخت طلا شما باید مبلغی را به عنوان اجرت به طلاساز بدهید. اجرت طلاها می‌توانند متفاوت باشند و معمولا اجرت طلاها با مدل‌های جدیدتر بیشتر هستند.
- مظنه یا قیمت طلا: قیمت روز طلا یا مظنه یا فی هر سه معانی یکسانی دارند. قیمت روز طلا معمولا توسط اتحاده اعلام می‌شود. در ایران معمولا مظنه را براساس یک مثقال طلای ۱۷ عیار عنوان می‌کنند. البته قیمت یک گرم طلای ۱۸ عیار آب شده نیز به عنوان مظنه استفاده می‌گردد.
تشخیص اصلی بودن جواهرات
تشخیص سنگ‌های قیمتی تقلبی از اصل نیز توسط خریداران امكان‌پذیر نیست. این جمله را رئیس اتحادیه طلا و جواهرگفت و افزود: طلافروشان هم اگر می‌توانند اصل را از تقلبی تشخیص دهند به دلیل دوره‌های تمیز و تشخیص تخصصی است كه قبل از كسب جواز كسب می‌گذرانند.
گوهربین به خریداران توصیه می‌كند جواهرات و سنگ‌های قیمتی را نیز فقط و فقط از واحدهایی كه زیر نظر اتحادیه طلا و جواهر هستند و پروانه كسب دارند، خریداری نمایند تا اگر خلافی نیز صورت گرفت از سوی اتحادیه قابل پیگیری باشد.
تشخیص طلای دست دوم از نو
به گفته‌ی متخصصان راه دقیق و کاملی برای تشخیص دست دوم بودن طلایی که استفاده‌ی کمی از آن شده و سپس فروخته شده است وجود ندارد، اما به طور کلی برای تشخیص دست دوم بودن طلا بهترین راه بررسی دقیق ظاهر طلا و به‌خصوص قفل و بند طلاست. این قسمت‌ها معمولا برخورد بیشتری دارند و در طلاهای دست دوم براقیت کمتری نسبت به طلای نو دارند. حتی در بعضی موارد خش‌هایی نیز روی آنها به چشم می‌خورد.
طلا دست دوم بخریم یا نه؟
برای خرید طلای دست دوم قبل از هر چیز بایستی به راهنما و نکات خرید و فروش طلای دست دوم توجه ویژه ای داشت. با توجه به سودی که با خرید این نوع طلاها به دست می آید، می توان گفت با رعایت نکات و موارد مهم می توان این نوع طلاها را خریداری نمود. بنابراین بایستی در خرید طلای کارکرده دقت کرد که این کالا را از مغازه داران و طلافروشان معتبری که زیر نظر اتحادیه طلا و جواهرات هستند، خریداری نمود. این عامل باعث می شود تا از خرید طلاهای قاچاق یا دزدی جلوگیری شود.
همچنین در صورت خرید طلای دست دوم از معتبر بودن فاکتور آن و تقلبی نبودن آن به وسیله مراجعه به طلا فروشان مجاز، اطمینان حاصل کرد. به طور کلی برای آن که بدانیم طلای دست دوم بخریم یا نه، بایستی به ویژگی های طلا، قوانین موجود برای خرید این نوع طلاها و سلیقه فرد توجه نمود.
قواعد خرید و فروش طلا
دقت كنید! اگر شما به واحدی طلا فروشی مراجعه و جنسی را خریداری كنید، اگر فردای همان روز برای فروش مراجعه كنید، اجرت پرداخت و سودی كه طلا فروش برده است از جنس طلا كسر شده و جنس طلای شما، به قیمت طلای كهنه از شما خریداری خواهد شد. تعجب نكنید! این كار قانونی است. البته به گفته كوروش گوهربین این مورد كه فرد بعد از یك یا چند روز برای فروش جنس طلای خریداری شده خود مراجعه كند، خیلی به‌ندرت پیش می‌آید و موردی استثناست.
اما در این صورت طلافروش درصدی جزئی بابت آب كردن طلا از فرد می‌گیرد و این كار قانونی است. البته طلا فروش حق ندارد طلای نویی را كه به قیمت طلای كهنه می‌خرد، دوباره به فرد دیگر بفروشد و این عمل خلاف قانون است.
كوروش گوهربین در این زمینه می‌گوید: در صورت مشاهده این قضیه با واحدهای طلافروشی خاطی برخورد خواهد شد. البته در عمل زیر نظر گرفتن همه طلافروشی‌ها در تمام طول روز و نظارت بر عملكرد تمام ساعات روزانه آنها كاری محال است.
یك طلافروش در پاسخ به این سؤال كه خریداران در این مورد خاص بیان شده، چگونه باید تشخیص دهند كه طلا نو است یا كهنه؟ می‌گوید: هیچ ملاكی برای تشخیص طلای نو از طلایی كه پس از چند روز به قیمت طلای كهنه خریداری شده (اما هنوز نو است) وجود ندارد.
طلافروش دیگری در این زمینه می‌گوید: اتحادیه نمی‌تواند بر عملكرد تمامی طلافروشی‌ها نظارت روزانه داشته باشد، تنها عاملی كه ممكن است باعث شود طلافروش طلای نویی را كه اجرت و سود آن را كم كرده و دوباره آن را خریده، به فرد دیگری به عنوان طلای نو نفروشد، وجدان خود طلافروش است. در غیر این صورت خریدار اصلاً نمی‌تواند این امر را تشخیص دهد.