از اتاق نشیمن گرفته تا مناظر طبیعت، گیاهان با برگ‌های سبز و شاداب روز شما را روشن کرده و دنیای زیباتری را به چشمانتان هدیه می‌کنند. گاهی اوقات علی رغم تلاشی که برای حفاظت از گیاه انجام می‌دهید، برگ‌های آنها رو به زردی می‌روند. زردی برگ را با نام کلروز می‌شناسند و زمانی به‌وقوع می‌پیوندد که چیزی با کلروفیل گیاه تداخل پیدا کند. کلروفیل رنگدانه‌ای است که عامل سبز رنگ بودن گیاهان است. در این مقاله 4 علت زرد شدن برگ گیاهان و راه حل آنها را بررسی کرده‌ایم.
علت زرد شدن برگ گیاهان چیست؟
زرد شدن برگ گیاهان به شما اطلاع می‌دهد که گیاه نیاز به کمک دارد. با شناخت عواملی که باعث زردی برگ گیاهان می‌شوند و انجام اقدامات صحیح برای برطرف کردن آن عوامل، می‌توانید سلامتی و شادابی را به گیاه خود بازگردانید. 4 علت زرد شدن برگ گیاهان که از دیگر علل رایج‌تر هستند، به شرح زیرند:
- زهکشی ضعیف یا آبیاری نامناسب
- تخریب یا فشرده شدن ریشه‌ها
- نامناسب بودن PH خاک
- کمبود مواد مغذی
- زهکشی ضعیف یا آبیاری نامناسب
مشکلات آبیاری – چه آبیاری به میزان بیشتر از نیاز گیاه و چه به میزان کمتر از نیاز آن- را می‌توان به عنوان اصلی‌ترین علت زرد شدن برگ گیاهان در نظر گرفت. اگر خاک بیش از حد مرطوب باشد، ریشه‌ها نمی‌توانند در آن نفس بکشند؛ در نتیجه خفه و خاموش شده و نمی‌توانند آب و مواد مغذی مورد نیاز گیاه را به آن برسانند. زیر آبی یا دریافت آب به میزان کمتر از نیاز گیاه نیز تأثیر مشابهی دارد. در صورتی که گیاه کمبود آب داشته باشد، قادر نخواهد بود تا مواد مغذی ضروری را جذب کند. در این شرایط برگ‌های زرد حاصل می‌شوند.
مطلب پیشنهادی
برای حل مشکلات مربوط به آب از خاک متخلخل و دارای زهکشی خوب استفاده کنید. اگر گیاهان گلدانی دارید، حتماً گلدان‌هایی با سوراخ‌های زهکشی مناسب انتخاب کنید و آنها را از آب اضافی دور نگه دارید. از کاشت گیاهان در جایی که آب باران یا آبیاری تجمع پیدا می‌کند، خودداری کنید. مواد آلی مانند کمپوست را در خاک بگنجانید تا ساختار و زهکشی خاک بهبود یابد.
قبل از آبیاری، «آزمون انگشت» را روی خاک انجام دهید. انگشت سبابه خود را چند سانتی‌متر درون خاک فرو کنید. به عنوان یک قاعده کلی شما باید زمانی به آبیاری بپردازید که خاک خشک باشد. در این شرایط خاک را به طور کامل و عمیق آبیاری کنید. اگر با فرو کردن انگشت در خاک حس کردید که خاک سرد و مرطوب است، چند روز صبر کنید. همیشه زمانی باید خاک را آبیاری کنید که خشک بوده و آثار آبیاری قبلی از بین رفته باشد.
مطلب پیشنهادی
- تخریب یا فشرده شدن ریشه‌ها
آسیب ریشه به طرق مختلفی رخ می‌دهد. ممکن است در اثر برخورد نامناسب بیلچه به آن آسیب ببیند یا در اثر آبیاری بیش از حد یا دیگر اختلالات پوسیده شود. اگر ریشه‌ها آسیب ببینند، برای رساندن آب و مواد مغذی که گیاه به آنها نیاز دارد، دچار مشکل می‌شوند.
فشردگی ریشه‌ها ممکن است در اثر رشد گیاهان در گلدان ایجاد شود. در فضای باغچه یا باغ نیز فشردگی خاک از حرکت اکسیژن، آب و مواد ضروری جلوگیری می‌کند. در این صورت ریشه‌ها نمی‌توانند به‌درستی عمل کرده و وجود مشکل در گیاه خود را به صورت زرد شدن رنگ برگ نشان می‌دهد.
برای بررسی اینکه آیا ریشه گیاه گلدانی شما آسیب دیده است یا خیر، گیاه را از گلدان بیرون بیاورید (انجام این کار به شما در بررسی وضعیت رطوبت خاک از نزدیک نیز کمک می‌کند). رنگ ریشه گیاه سالم زرد مایل به سفید است. ریشه‌های تیره و پوسیده بوی بدی از خود ساطع می‌کنند. اگر متوجه پوسیدگی و آسیب ریشه‌ها شدید، به فکر تهیه یک گیاه جدید باشید.
اگر مشکل تراکم ریشه‌هاست، آنهایی را که ناسالم هستند، هرس کنید. ریشه‌ها را به‌آرامی شل کنید و در ظرفی بزرگتر و با زهکشی مناسب قرار دهید.
در فضای باغ یا باغچه چمن خود را هوادهی کنید تا تراکم خاک را بهبود ببخشید. از مواد آلی و مالچ آلی در محل کاشت گیاهان خود استفاده کنید. گچ کشاورزی نیز برای بهبود فشردگی خاک، مخصوصاً در خاک‌های رسی سنگین، کمک می‌کند و باعث می‌شود گیاهان سرسبز و شادابی داشته باشید.
- نامناسب بودن PH خاک
اگر شما گیاهان گلدانی پرورش می‌دهید و گیاه خود را به طور منظم با کودهای درجه یک تغذیه می‌کنید، احتمالاً علت زرد شدن برگ گیاهان شما نامناسب بودن PH نیست. اما اگر در حال بررسی علت زرد شدن برگ گیاهان در فضای باز (مانند باغ یا باغچه) هستید، ممکن است PH خاک عامل اصلی باشد.
تغییر PH خاک بر دسترسی گیاه به مواد مغذی اثر می‌گذارد. میزان در دسترس بودن مواد غذایی با بالا و پایین رفتن PH تغییر می‌کند. اکثر گیاهان، از جمله علف‌های چمن بهترین عملکرد را در محدوده خنثی در PH بین 6 تا 7 دارند. «گیاهان اسید دوست» مانند رودودندرون و زغال اخته، خاک‌های اسیدی با PH بین 5/4 تا 6 را ترجیح می‌دهند.
اگر PH خاک کمتر یا بیشتر از محدوده مطلوب گیاه باشد، برخی مواد مغذی کمتر به آن می‌رسند. حتی ممکن است با وجود در دسترس بودن مواد مغذی، گیاه نتواند آن را جذب کند. در نتیجه در این شرایط PH خاک علت زرد شدن برگ گیاهان خواهد بود. هر چقدر هم که کود به گیاه اضافه کنید تا زمانی که مشکل PH خاک برطرف نشود، برگ‌ها همچنان زرد باقی خواهند ماند.
پی اچ خاک با یک آزمایش ساده مشخص می‌شود. این آزمایش اطلاعات دیگری نیز به شما می‌دهد. اکثر آزمایشگاه‌ها به شما توصیه‌های مفیدی برای بازگرداندن PH خاک به حد متعادل ارائه می‌دهند. وقتی PH خاک به حد مناسب گیاه رسید، علت زرد شدن برگ گیاهان برطرف شده و گیاه مجدداً برگ‌های سبز و شاداب خود را باز می‌یابد.
- کمبود مواد مغذی
اگر علت زرد شدن برگ گیاهان شما PH نامناسب خاک نبود، ممکن است به کمبود مواد مغذی مورد نیاز گیاه مرتبط باشد. برخی مواد مغذی بسیار متحرک هستند؛ به عنوان مثال نیتروژن به‌راحتی در خاک حرکت می‌کند و شسته می‌شود. برای جلوگیری از مشکل کمبود نیتروژن باید به طور مستقیم خاک را توسط کود تغذیه کرد. کمبود نیتروژن در چمن‌ها و گیاهان گلدانی به عنوان یک علت زرد شدن برگ گیاهان مطرح است.
اگر فکر می‌کنید علت زرد شدن برگ گیاهان شما کمبود مواد مغذی است، گیاه را با کوددهی مناسب و مواد غذایی ممتاز تغذیه کنید. نمایندگی‌های معتبر نیز می‌توانند به شما در تشخیص کمبود ماده مغذی مورد نظر و راه‌های برطرف کردن آن کمک کنند. بررسی اینکه کدم برگ‌ها ابتدا زرد می‌شوند و اینکه روند زرد شدن برگ‌ها چگونه شروع شده است، سرنخ‌هایی درباره اینکه کمبود از چه ماده‌ای است، ارائه می‌دهد. در ادامه برخی نشانه‌ها را بررسی کرده‌ایم.
کمبود نیتروژن
اگر علت زرد شدن برگ گیاهان کمبود نیتروژن باشد، شاهد زرد شدن عمومی برگ‌ها هستیم. در این شرایط ابتدا برگ‌های قدیمی‌تر و داخلی‌تر زرد می‌شوند. همان طور که پیشرفت می‌کند، زردی به سمت بیرون حرکت کرده و برگ‌های بیرونی‌تر و جوان‌تر را نیز درگیر می‌کند.
کمبود پتاسیم
زمانی می‌توان علت زرد شدن برگ گیاهان را کمبود پتاسیم در نظر گرفت که لبه‌های برگ‌ها زرد شوند، اما قسمت‌های داخلی سبز باقی بمانند. در این مورد نیز زرد شدن برگ‌ها ابتدا از برگ‌های قدیمی‌تر و مسن‌تر آغاز شده و لبه‌های برگ زرد یا قهوه‌ای می‌شوند.
کمبود منیزیوم
اگر علت زرد شدن برگ گیاهان کمبود منیزیوم باشد، لکه‌های زرد رنگ بین رگبرگ‌ها خود را نشان می‌دهند. این مورد نیز ابتدا برگ‌های قدیمی‌تر را درگیر می‌کند.
کمبود آهن
کمبود آهن هم مانند کمبود منیزیوم خود را با لکه‌های زرد بین رگبرگ‌ها نشان می‌دهد. اگر علت زرد شدن برگ گیاهان کمبود آهن باشد، ابتدا برگ‌های جوان‌تر و در قسمت‌های بالایی گیاه درگیر آن خواهند شد.
کمبود گوگرد
کمبود گوگرد نیز خود را ابتدا در برگ‌های جوان نشان می‌دهد و سراسر آنها را زرد می‌کند.
روابط بین عناصر مورد نیاز خاک کمی پیچیده است؛ مثلاً کمبود پتاسیم در خاک می‌تواند روی جذب آهن نیز تأثیر گذاشته و آن را کمتر در دسترس گیاه قرار دهد. پتاسیم اضافی همچنین عناصر کلسیم، منیزیوم و نیتروژن را به هم متصل کرده و باعث کمبود این مواد مغذی می‌شود.
از متخصصین “آچاره” رایگان قیمت نهال بگیرید و بهترین را انتخاب کنید.
علت زرد شدن برگ گیاهان در پاییز چیست؟
زرد شدن برگ گیاهان در حوالی پاییز و اوایل زمستان رخ می‌دهد. علت چنین پدیده‌ای این است که فرایندهای شیمیایی که گیاه را برای فصل زمستان آماده می‌کنند، موجب زرد شدن رنگ برگ‌های آنها می‌شوند. به هنگام سرد شدن هوا فعالیت برگ متوقف می‌شود؛ یعنی برگ دیگر آب و غذای لازم برای رشد گیاه را فراهم نمی‌کند. در این حالت کلروفیل به مواد تشکیل‌دهنده‌اش تجزیه شده و مواد غذایی به تنه درختان منتقل می‌شود تا برای استفاده در بهار ذخیره شود. بنابراین علت زرد شدن برگ گیاهان در پاییز سرد شدن هوا و متوقف شدن فعالیت کلروفیل در برگ‌ها است.
گیاهان گلدانی
گیاهان گلدانی دسته‌ای از گیاهان هستند که کاشت و رشد آنها در ظرف صورت می‌گیرد و نه در زمین. این گیاهان برای فضاهای کوچک‌تر یا در شرایطی که گیاه نسبت به عوامل محیطی و آفات حساس باشد، ایده‌آل هستند. گیاهان گلدانی در محیط‌های سرپوشیده و محل‌هایی مانند ادارات و منازل عمدتاً برای اهداف تزئینی کاشته می‌شوند. این گیاهان اثرات روانی مثبتی نیز بر اهالی منزل می‌گذارند.
گیاهان گوشتی مناسب نگهداری در آپارتمان
گیاهان گوشتی که به آنها گیاهان آبدار یا شیره‌دار نیز گفته می‌شود، نوعی از گیاهان هستند که برخی قسمت‌های آنها گوشتی و ضخیم و محکم شده است تا گیاه بتواند در شرایط آب و هوایی خشک یا وضعیت بد خاک، آب را در خود حفظ کند. گیاهان گوشتی آب را در ساقه و برگ ذخیره می‌کنند.
گیاهان گوشتی که درون آپارتمان نگهداری می‌شوند، معمولاً سبز رنگ هستند. گیاهان گوشتی به رنگ بنفش – نارنجی برای نگهداری در فضای بیرون آپارتمان استفاده می‌شوند. گیاهان گوشتی را در فضایی قرار دهید که نور کافی به آنها برسد. نکات کلی گفته شده برای نگهداری گیاهان آپارتمانی (از جمله نگهداری در گلدان با زهکشی مناسب، کوددهی در فواصل زمانی منظم، آبیاری منظم، قرار دادن در معرض هوای تازه و …) را در مورد این گیاهان نیز رعایت کنید.
علت زرد شدن برگ پتوس چیست؟
پتوس گیاهی جذاب و مقاوم است. این گیاه نیز شرایطی شبیه دیگر گیاهان آپارتمانی دارد. علت زرد شدن برگ پتوس همان طور که قبلاً نیز در مبحث علت زرد شدن برگ گیاهان به آن اشاره شد، پوسیدگی ریشه، از نیاز گیاه، نرسیدن نور کافی، قرار گرفتن در مکانی بسیار سرد یا بسیار گرم، عدم زهکشی مناسب گلدان و … است. بسته به وضعیت نگهداری و مراقبت از گیاه باید ببینید کدام یک علت زرد شدن برگ پتوس شما است.
علت زرد شدن برگ دیفن باخیا
یکی دیگر از گیاهان رایج آپارتمانی است. علت زرد شدن برگ دیفن باخیا شبیه به دیگر گیاهان گلدانی است. برای دانستن اینکه چرا برگ گیاهان شما زرد شده به آن مبحث مراجعه کنید.
سخن پایانی
علت زرد شدن نوک برگ گیاهان آبیاری بیش از حد، عدم زهکشی مناسب گلدان،، هوای گرم و کود دادن بیش از حد هستند. برای برطرف کردن مشکل باید علت زرد شدن نوک برگ را برطرف کنید. هر یک از موارد گفته شده را تست کنید تا ببینید که مشکل از کدام یک است.