سلام به بازار کارِ علوم ارتباطاتِ جدید

دیروز یکی از دوستان دانشجوی دکترای علوم ارتباطات که همزمان به تدریس هم مشغول است پیام داد و از این که وقت خود را صرف این رشته کرده ابراز پشیمانی کرد!

او راست می گوید. رشته ارتباطات به همان سرعتی که در دانشگاه های سایر کشورهای جهان در حال پیشرفت است در دانشگاه های ایران پسرفت می کند منتهی نه به لحاظ محتوا و کیفیت، بلکه از نظر آمار دانشجویان وکمیت.

به دلیل کم اقبالی به رشته علوم ارتباطات، دانشگاه های زیادی این رشته را حذف کرده اند.

این وضعیت، برای رشته های دانشگاهیِ مرتبط، مثل خبرنگاری،روزنامه نگاری و فرهنگ و ارتباطات نیز متصور است.

مشکل چیست؟ چرا رشته ای که در دانشگاه های معتبر علوم انسانی دنیا و حتی در بعضی دانشگاه های کشورهای همسایه و خاورمیانه رونق دارد، در ایران کم رونق است؟

چرا متقاضیان تحصیل در دانشگاه، بیشتر سراغ رشته های حقوق، حسابداری و روان شناسی می روند؟

پاسخ این سوال مشخص است. رشته های حقوق و حسابداری و روان شناسی در ایران بازار کار دارند. مهمتر این که شناخته شده هستند.

حسابداری نسبت مهم و مستقیمی با بازار مالی دارد. حتی یک شرکت کوچک هم به حسابدار نیاز دارد.

حقوق هم همینطور چه حرفه وکالت و چه سایر کارهایی که منشاش حقوق است نیاز جامعه ی پرشکایتِ ماست!

روان شناسی هم همینطور. تضادهای جامعه و مشکلات ناشی از زیست در این اجتماع عجیب و غریب و مشکلات روحی، روانی پیرامون آن، نیاز به تحصیلکرده هایی دارد که شاید بتوانند مشکلات این افراد را کم کنند یا این که لااقل شنونده حرفه ای و خوب درد دل های مردم باشند.

اما چرا جامعه ایران به علوم ارتباطات بی توجه است؟

این پرسش چند پاسخ دارد :

1-شناخت جامعه ایران از علوم ارتباطات در حد چند تعریف قدیمی و تکراری است. تازه این مربوط به کسانی است که با این علم آشنایی ضمنی دارند وگرنه اغلب شاید گمان کنند منظور ازعلوم ارتباطات، دانش شبکه و اتصالات ماهواره ای و شبکه های کامپیوتری است.

2- دروس دانشگاهی در دانشگاه های ایران مخصوصا در دوره کارشناسی و ارشد، بیشتر قدیمی است و به روز نیست.

3-و البته که گمان می رود این رشته بازار کار مشخص و پر رونقی در ایران ندارد.

بنده به عنوان یک دانشجوی دکترا علوم ارتباطات مورد یک و دو را می پذیرم. خودم درس ها و کتاب های ارائه شده را دیده ام و به قول معروف در بطن ماجرا هستم.با این حال اما با گزینه سوم مخالفم!

علوم ارتباطات در ایران مهجور مانده نه به خاطر کم کاری اساتید ارتباطات، که اگر کوشش و تلاش این عزیزان نبود ای بسا این رشته مهم، به فراموشی سپرده می شد.

در سال های نزدیک در مقطع دکترا و حتی ارشد علوم ارتباطات، کتاب های به روزی معرفی و تدریس می شود. کتاب هایی که سرچشمه آن سواد،دانش و تجربه اساتید این رشته است. کتاب هایی که انصافا مفید است.

اتفاقا بازار کار علوم ارتباطات در کشورمان کم نیست. از قضا مدیران سازمان ها و ادارت دولتی و خصوصی و خصولتی تازه متوجه شده اند که در کنارشان به جز واحد روابط عمومی باید افراد تحصیلکرده علوم ارتباطات هم باشند.

کار روابط عمومی سازمان ها مشخص است. آنها وظیفه دارند عملکرد سازمان خود را خوب یا بد به بهترین شکل به افکار عمومی منعکس کنند و چهره مطلوبی از سازمان خود بسازند.

این در حالی است که به دلیل یک طرفه بودن و این که حتی اگر به صورت صادقانه هم فعالیت های سازمان خود را بدون بزرگنمایی پوشش دهند باز هم چون از بدنه همان سازمان هستند به آسانی مورد پذیرش قرار نمی گیرند.

اینجا نقش یک تحصیلکرده-مجهز به دانش و علم روز ارتباطات- تاثیرگذار می شود.

کسی که با تکیه بر دانش و آگاهی اش، با شناسایی مشکلات درون و برونِ سازمان و ارائه راهکار – به عنوان یک بازوی قدرتمند و مشاوری قابل اعتنا و اعتماد- بتواند به عملکرد مثبت سازمان کمک کند.

کسی که وظیفه اش تعریف و تمجید و تاییدِ چشم و گوش بسته رییس و مدیر نباشد!

شاید یکی از ناشناخته ترین وظایف علوم ارتباطات در یک سازمان، مدیریت مدیرِ آن باشد!

مدیریت رفتار و ارتباط یک مدیر و رییس، با مردم و افکار عمومی در کشور ما چندان جا افتاده نیست،اطلاع دارم برخی مدیران در رده های مختلف به چنین رویکردی رسیده و در کنار خود دانش آموخته های علوم ارتباطات را به کار گرفته اند. خوشبختانه رؤسای سازمان های ایرانی به این نیاز رسیده اند.

مایلم به علاقمندان علوم انسانی که دنبال رشته های حسابداری، حقوق، روان شناسی و… هستند عرض کنم بازار کار رشته علوم ارتباطات هم در حال رونق گرفتن است.

اصلا رشته علوم ارتباطات در دسته رشته هایی است در آینده نزدیک از بازار خوبی برخوردار خواهد شد.

چه به لحاظ حضور در در سازمان ها و چه به لحاظ فروش آموزش، مضاف بر این که جامعه در حال پیشرفت و توجه به علوم ارتباطات است.

کافی است وارد این رشته مهیج شوید و با بهره گیری از ارتباطات جهانی، علاوه بر کتاب های دانشگاهی، خودتان را به علم روز ارتباطات هم مجهز کنید.

باور بفرمایید بازار کار هم هست.