سیاست خارجی
-
مجله عمومی
بررسی پنج ادعا درباره سیاست خارجی دولت سیزدهم
برخی در نقد سیاست خارجی دولت سیزدهم پنج بحران ماهیت، روش، صورت، بحران و قدرت را مطرح می کنند و در این راستا بحران ماهیت به معنای عدم توانایی تشخیص حوزه‌های “کنشگری استراتژیک” تفسیر می شود. حوزه های کنشگری دستگاه دیپلماسی در دولت سیزدهم کاملا مشخص و روشن است. راهبرد سیاست خارجی در سطح بین المللی کنشگری برای تقویت جبهه چندجانبه گرایی،همکاری با جهان اسلام و یافتن دوستان بیشتر در اقصی نقاط جهان؛ کنشگری در سطح منطقه، بهره گیری از ائتلاف های منطقه ای و کنشگری در سطح دوجانبه،تقویت مناسبات با اکثر همسایگان و حل اختلافات با یکی دو کشور همسایه است. برای هر سطح از کنشگری ،راهکار و راهبرد وجود داشته و اجرا می شود. رابطه قدرت و ایدئولوژی در همین رابطه ایدئولوژی مغایر با منافع ملی خوانده می شود. جمهوری اسلامی یک نظام ایدئولوژیک است و طبعا دولت هم نمی تواند غیر ایدئولوژیک باشد. هیچکدام از دولت های قبل نیز غیر ایدئولوژیک نبوده اند. اصلا قدرت به دلیل ایدئولوژی تولید و حفظ می شود. کدام قدرت است که فاقد ایدئولوژی باشد.آیا آمریکا یک کشور غیرایدئولوژیک است؟ آیا شوروی سابق ایدئولوژی نداشت یا روسیه فعلی فاقد ایدئولوژی است؟آیا رژیم جعلی اسرائیل ایدئولوژی ندارد؟ایدئولوژی صرفنظر از نوع آن،آرمان های یک …
-
اقتصادی
سه دروغ علیه سیاست خارجی انقلابی
کمیل خجسته در یادداشتی با اشاره به بیانیه اخیر روسیه و شورای همکاری خلیج فارس درباره جزایر سه گانه، به تبیین نگاه دولت در برخورد با این موضوع پرداخته است. به گزارش مجله رز، در این یادداشت آمده است: مواضع این روزهای مسئولین جمهوری اسلامی نسبت به بیانیه مشترک روسها با شورای همکاری خلیج فارس درباره جزایر سه گانه را دیده‌اید. فرق این نگاه با کلیشه‌ای که غرب‌گرایان درباره سیاست خارجی جمهوری اسلامی تلاش می‌کنند بسازند در سه چیز است:۱. آنها به دروغ ادعا می‌کنند نگاه انقلابی در سیاست خارجی انزواطلب است. در حالی‌که تمام تلاش اینست که وارد تعامل_با_جهان شود. به همین دلیل تلاش می‌کند تا «راه شرق» را برای خود باز کند. نگران «دخالت ناتو» به شمال شرق و غرب خود و آسیای میانه است. از «افریقا به عنوان معدن ثروت» دست‌نخورده بهره ببرد. «اتحادهای منطقه‌ای» با همسایگان و شرکای راهبردی‌اش درست کند و با کشورهای اروپای اول و اروپای دوم تعامل و همکاری کند. اما برعکس، غربگراها کل دیپلماسی سیاسی و اقتصادی ایران را سال‌ها بر مدار ارتباط با ۴کشور «محدود» کردند.۲. آنها به دروغ می‌گویند نگاه انقلابی خود را وابسته_به_شرق می‌داند. در حالی‌که راهبرد سیاست خارجی ایران ایجاد یا شرکت در اتحاد و ائتلاف‌های منطقه‌ای برای …
-
مجله عمومی
بیگانگی روسها و ما با الفبای همسایگی و سیاست خارجی
روسیه نیز به ارکستر کشورهای عرب خلیج فارس علیه تمامیت سرزمینی ایران پیوست و حتی از چین موضعی فراتر گرفت و سوابق تلخ خود در ایران را در یادها زنده ساخت. تخصصی در سیاست خارجی ندارم، اما هرگز متعجب نشدم. رویکردی که در سیاست خارجی اتخاذ کرده ایم نتیجه ای جز این ندارد. این همگن با سوابق روس ها و شیطنتی است که علنی کرده اند، اقدامات و ساخت و پاخت های پنهانشان را خدا می داند به ویژه اگر از سَر وسِرّ بسیاری از برنامه ها و مراکز استراتژیک ایران هم در مراودات سالهای اخیر خبردار شده باشند. بی جهت نیست که آقای ظریف به کارشکنی های آنان اشاره و بسیاری از اهل خبره به احتمال چراغ سبزهای روسیه در حملات مکرر رژیم اسرائیل به مراکز وابسته به ایران در سوریه مشکوکند. روس ها بارها ثابت کرده اند که با آنها تا انتهای خط نمی توان رفت و با الفبای حسن همجواری بیگانه اند و الا با همسایه ای که هزاران سال دیگر باید با آن همجوار باشند چنین نمی کردند. همانقدر می فهمم که همنوایی با مدعیان تمامیت ارضی یک کشور به هیچ وجه با ادعای رابطه استراتژیک همخوانی ندارد. سیاستگذاران اصلی کشور و دستگاه سیاست خارجی باید …
-
اقتصادی
تدابیر حکیمانه در سیاست خارجی نظام (1)
در این روند قطعا نمی توان هدایت های رهبر معظم انقلاب را برای تعیین دقیق و صریح اهداف،هماهنگی میان میدان و دیپلماسی و استفاده از نیروهای انقلابی و مجرب،نادیده گرفت.در این مجال به نمونه هایی از آثار حکمت در سیاست خارجی کشور که عزت ملی را نیز در پی داشت،پرداخته می شود. 1-از سال 1398 ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا(سنتکام) با حمایت نظامی ناتو و پشتیبانی سیاسی اتحادیه اروپا و چند کشورعرب و تاسیس و تجهیز گروه های خشن تروریستی همچون داعش با دخالت آشکار در امور داخلی سوریه،به این کشور حمله کردند. ایران به عنوان بزرگترین حامی مردم سوریه برای حمایت از دولت قانونی و بنا به دعوت رسمی بشار اسد به کمک سوریه شتافت.از ورای اطلاعات پنهان و تحلیل های عقلانی،برای سیاستمداران ایرانی مسلم بود که هدف بعدی آمریکا در غرب آسیا،جمهوری اسلامی ایران است و موفقیت دشمنان سوریه،تهدید های جدی امنیتی برای ایران خواهد داشت.توانایی سردار شهید حاج قاسم سلیمانی در اقناع دولت روسیه برای قرار گرفتن در کنار ایران و مبارزه با تروریسم در سوریه یکی از برجستگی های سیاست خارجی ایران بود. شکست دشمنان سوریه در این مصاف و نابودی گروه های تروریستی ثابت کرد که ایران توانایی حمایت از متحدین خود برای تامین منافع ملی …
-
اقتصادی
اولویت های کلیدی سیاست خارجی ایران در سال 1402
از این منظر، تجربه های جهانی نشان داده اتخاذ رویکرد تقابل با دنیا و ساز مخالف زدن در فرایند همکاری های منطقه ای و بین المللی، یکی از جدی ترین عواملی است که سبب شکل گیری اجماع جهانی بر ضد یک کشور و اعمال انواع تحریمها و فشارها علیه آن می شود. به طور ویژه در مورد ایران، علاوه بر مسائل فوق، بروز تنش‌های داخلی و کاهش سطح سرمایه اجتماعی نیز مزید بر علت گردید و سبب شد تا کشورمان در اواخر سال 1401، با یکی از شدیدترین تنگناهای بین المللی مواجه گردیده و فشارهای متنوعی را از جانب کشورهای مختلف، متحمل شود. با این وجود، بهبود روابط ایران و عربستان سعودی و البته سرعت وقوع آن که با مساعی جمیله چین صورت گرفت و سبب شد دو کشور کلیدی منطقه غرب آسیا پس از گذشت قریب به هفت سال روابط دیپلماتیک خود را از سر بگیرند، نقطه عطفی در شرایط نابسامان سیاست خارجی کشور بود و انتظار می رود توسعه این روابط در ابعاد مختلف، در سال 1402، بتواند به تغییر محیط و شرایط منطقه و حتی جهت گیری‌های بین المللی قدرتهای بزرگ به نفع ایران کمک کند. از منظر راهبردی، آشتی سیاسی ایران و عربستان می‌تواند منشأ تحولات …
-
اقتصادی
سیاست خارجی ترکیه ؛ روندها و پیشران ها
البته این الگو تنها مختص به ترکیه نیست و به عنوان یک قاعده کلی در علم سیاست خارجی و روابط بین الملل از آن یاد می شود. با این وجود تفاوت ترکیه در این است که مقامات این کشور از چرخش‌های 180 درجه ای و ناگهانی در سیاست خارجی نیز ابایی ندارند و هر جا تخمین آنها این باشد که کاهش یا افزایش روابط با کشوری، اوضاع و شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی داخلی را برای آنها و مردمشان بهتر می کند، در اجرایی کردن آن تردیدی به خود راه نمی دهند. نمونه بارز این امر نیز بهبود روابط با کشورهای عربی منطقه است که ترکیه به دلایل متعددی روابط خود با آنها را کاهش داده بود. در این راستا، آنکارا ابتدا با امارات که به‌عنوان «تأمین‌کننده مالی کودتای 15 جولای»شناخته می‌شود، روند عادی‌سازی روابط را آغاز کرد و پس از آن، میزبان ولیعهد عربستان که به‌عنوان «محرک و آمر» قتل خاشقجی معرفی شده بود، گردید. با درک چنین پیشران‌هایی، قبل از تحلیل روندهای سیاست خارجی ترکیه لازم است نگاهی گذرا به شرایط و اوضاع سیاسی- اقتصادی داخلی این کشور داشته باشیم. در طول یکسال گذشته، ترکیه در عرصه داخلی با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم کرده است؛ نرخ …
-
مجله عمومی
محورهای سیاست خارجی در سخنرانی رهبر انقلاب
۱- مهمترین فراز بیانات حضرت آیت الله خامنه ای،تکذیب ادعای مشارکت ایران در جنگ اوکراین بود.ایشان با رد این ادعای دروغ، گفتند: «ما حضور در جنگ اوکراین را قاطعاً و صریحاً رد می‌کنیم و ابداً چنین چیزی صحت ندارد. جنگ اوکراین را آمریکا برای گسترش ناتو به شرق راه انداخت و اکنون نیز در حالی که مردم اوکراین گرفتار و دچار مشکلات هستند، بیشترین سود را از جنگ، آمریکا و کارخانجات اسلحه‌سازی آن می‌برند و به همین علت، مانع کارهای لازم برای خاتمه جنگ می‌شوند.»بیش از یک سال از آغاز جنگ اوکراین و روسیه می گذرد و این باورکه آمریکا مقصر اصلی این جنگ است،از سوی سیاستمداران و کارشناسان جهان تائید شده است. حتی دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا نیز در مصاحبه با شبکه «Real America’s Voice» در مهرماه سال گذشته با انتقاد از مدیریت رئیس جمهور فعلی آمریکا در قبال روسیه گفت:«لفاظی دولت بایدن در ماه‌های پیش از حمله روسیه به اوکراین در تصمیم پوتین برای اجرای این حمله نقش داشت.» البته خود ترامپ هم در سال ۲۰۱۴ با دخالت در امورداخلی اوکراین و ایجاد بحران در کریمه، موجب شد که این جمهوری خودمختار به دنبال یک همه‌پرسی داخلی، تحت کنترل فدراسیون روسیه درآید.در واقع دولت های جمهوریخواه …
-
اقتصادی
نقش امنیت سایبری بر سیاست خارجی
در سالهای اخیر خودکارکردن زیرساختهای داخلی بعضی کشورها در بخش های نظامی، سیاسی و امنیتی، به نحو چشمگیری شتاب یافته است؛ زیرا پیشرفت در شبکه های اطلاعاتی، فرصتهای جدیدی را برای هزینه کمتر و راندمان بیشتر فراهم ساخته است. فضای تعامل سیاست و سایبر ، جدیدترین و مهمترین حوزه مورد توجه کارشناسان سیاست و روابط بین الملل در عرصه نظری و عملی محسوب می‌شود که غفلت از آن می‌تواند آسیبهای جدی و غیرقابل پیشبینی برای کشورها به عنوان مهمترین بازیگران در عرصه روابط بینالملل داشته باشد. امروزه در عرصه روابط و سیاست بینالملل از “امنیت سایبری” صحبت می‌شود. فضای سایبر فضایی واقعی در عرصهای جدید برای تأثیرگذاری و تأثیرپذیری و در نتیجه دوستی، همکاری، رقابت، دشمنی و حتی جنگ بین کشورها و سایر بازیگران است. این موارد به خوبی نشان میدهد که اینترنت و فضای سایبر عرصهای جدید برای سیاست مهیا نمودهاند؛ فضایی که در آن افراد، گروههای مختلف و دولتها در حال بازیگری و سیاستورزی هستند. در عرصه روابط بینالملل، تحت‌تأثیر سنت واقعگرایی، مسائل بینالمللی به مسائل بسیار مهم و حیاتی همچون امنیت و مسائل کمتر مهم مثل موضوعات اقتصادی تقسیم می‌شود. برخی از کارشناسان بر این باورند که به دلیل اهمیت فضای سایبر، باید امنیت سایبری را جزء …