خاورمیانه
-
اقتصادی
مرز باریک سیاست و جنگ در خاورمیانه
اوضاع منطقه و جنگی که از هفتم اکتبر سال میلادی گذشته میان حماس و اسرائیل آغاز شد، رفته رفته و خاصه در هفته‌ها و روزهای اخیر شکل و ماهیت تازه‌ای به خود گرفته است. این تصویر با آنچه ابتدا نزد برخی ساده اندیشان گمان زده می‌شد، تفاوت ماهیتی بسیار دارد. مهمترین تفاوت در عقب نشینی دیپلماسی در برابر جنگ و یا تقلیل نقش آن برای حداکثر تلاش در مدیریت آن است. این مدیریت می‌کوشد «جنگ با شدت کم» را جایگزین احتمال قوی «جنگ با شدت بالا» دنبال کند. به عبارت دیگر اگر کارویژه دیپلماسی، تشویق دیگران در قبول گزینه مذاکره و تعامل به جای جنگ است، آنچه اکنون در منطقه نقل مجالس و محافل دیپلماتیک شده؛ پذیرش واقعیت «جنگ اجتناب‌ناپذیر» از یکسو و چگونگی کنترل شدت و دامنه آن تا یک «جنگ گسترده» است.مهمترین دلیل وضع جاری به دو عامل مربوط است: نخست؛ تلاش اسرائیل ( اعم از همه جریان‌ها و طیف‌های سیاسی آن) در القای این اصل به همه طرف‌های منطقه( اعم از دولت‌ها و جریان‌های سیاسی _ نظامی) که «حق با قوی‌تر» است. دوم؛ سیاست ریاکارنه و یکجانبه‌گرای واشنگتن و برخی دولت‌های اروپایی که از یکسو، خود را مخالف ادامه جنگ نمایش می‌دهند. از سوی دیگر بانی تشویق …
-
اقتصادی
یک‌صدا و تمامیت خاورمیانه – مجله رز
هنگامی که دلتافورس ــ نیروی ویژه و همه‌فن‌حریف و کارآزموده ارتش آمریکا ــ در دل کویر پرآرامش ایران در سال‌های اولین انقلاب فرود آمد و می‌خواست از آنجا به تهران بیاید و گروگان‌های آمریکایی را نجات بدهد! هیچ تحلیلگر نظامی و امنیتی و بین‌المللی، از خود سوال نمی‌کند، پس چه شد که نشد؟! و چرا نشد؟! چرا! به گزارش مجله رز، سینا واحد در یادداشتی در جام جم نوشت:لحظاتی پس از فرود این نیروی حرفه‌ای ویژه و مشهور در میان ارتش‌های جهان، چونان روباه‌های وحشت‌زده و بخت‌برگشته از کویر زیبای طبس گریختند و حیثیت پنتاگون و کاخ‌سفید را به باد دادند و سیاست خارجی آمریکای جهانخوار را به گریه‌های پشت‌سرهم، وادار ساختند.داستان فرار پروحشت ارتش آمریکا از کویر طبس در سال ۱۳۵۸، ظهور پردرخشش یک نشانه بود؛ یک نشانه آشکار و روشن از این حقیقت که دوره سلطه آمریکا و آمریکاییان و دوستداران‌شان در خاورمیانه بزرگ و ایران به‌سر آمده و دیگر هیچ دستی به آنان، سلام و شیرینی نمی‌دهد و باید بروند و اگر بخواهند سلطه‌جویی کنند، «ریگ‌های بیابان و خاک کویر» آتش خشم و ترس و مرگ بر آنان خواهد ریخت و در شعله‌های انتقام خواهند سوخت.قدرت جهنمی اقتصاد آمریکاییان و ماشین‌های بزرگ جمع‌آوری نفع و نفت، همیشه …
-
اقتصادی
ایران، خاورمیانه و گام بعدی حماس
سفر اسماعیل هنیه، خالد مشعل و هیات همراه آنها به ترکیه و دیدار آنها با رجب طیب اردوغان رییس جمهور این کشور، نشان داد که آنکارا در مورد رقابت منطقه‌ای کوتاه نمی‌آید و نمی‌تواند تحمل کند که تنها کشورهایی همچون ایران، قطر، مصر و آمریکا، به عنوان اصلی‌ترین کنشگران مرتبط با پرونده فلسطین، میدان داری کنند. دیدار اردوغان – هنیه، بی‌شباهت به یک مجلس ختم دوستانه نبود. چرا که به تازگی سه پسر و نوه‌های رییس دفتر سیاسی حماس، در حمله اسرایییل به قتل رسیدند و حتی آداب سیاسی و پروتکل‌های دیپلماسی هم نمی‌تواند عظمت این سوگ و اندوه را پنهان کند. از محتوا و جزییات گفتگوهای هنیه و اردوغان، اطلاعات چندانی در دست نیست. اما این خاقان فیدان رییس سابق سرویس اطلاعاتی میت و وزیر کنونی امور خارجه ترکیه بود که در چند جمله کوتاه، به موضوع مهمی اشاره کرد که به تازگی در داخل اضلاع مربع ترکیه، قطر، حماس و مصر، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. فیدان به این اشاره کرده که هم در گفتگوی تلفنی و هم در دیدار حضوری با اسماعیل هنیه در قطر، درباره این موضوع صحبت کرده‌اند که چشم‌انداز حماس درباره آینده فلسطین و چند و چون تعامل با اسراییل چیست. فیدان …
-
مجله عمومی
خاورمیانه؛ نظم جدید از درون آشفتگی؟
حمله هفتم اکتبر با هر تعریف ایجابی یا سلبی که از آن ممکن است وجود داشته باشد، اما بستری را ایجاد کرد که واشنگتن بتواند در خدمت به اهداف استراتژیک منطقه‌ای و تثبیت موقعیت هژمونیک خود در جامعه بین‌المللی از آن بهره‌برداری کند. این درحالی است که جنگ اوکراین به عرصه‌ای برای «رقابت» یا «ستیز» با روسیه بدون چشم انداز روشن ادامه دارد. بسا آینده آشفتگی کنونی در خاورمیانه، برای جنگ در اوکراین نیز تعیین کننده شود. می‌گویند؛ جنگ‌ها در میانه راه، هویت و ماهیت خود را جایی گم می‌کنند. اکنون این وضع شامل حال فرایندی است که جنگ غزه به خود گرفته است. همه طرف‌ها اعم از طرف‌های فلسطینی، گروه‌های مقاومت، دولت‌های منطقه و نیز ایالات متحده، اروپا، اسرائیل و اصولاً جامعه بین‌المللی، نگرش‌های تازه و بلکه بدیعی را در قبال تحولات جاری ابراز می‌کنند. این نگرش‌ها پیش از هفتم اکتبر 2023 میلادی یا ممکن نبود و یا ایده‌های دور از دسترس می‌نمایاند. پیش از این تاریخ چگونه می‌شد تصور کرد که حماس، جهاد اسلامی، حزب‌الله لبنان، حوثی‌های یمن، گروه‌های عراقی و برخی دولت‌های حامی مقاومت، شرط پایان درگیری‌های خونین جاری را توافق آتش‌بس دائم با اسرائیل اعلام کنند. آیا این شرط مفهومی جز به رسمیت شناختن _ حتی …
-
اقتصادی
چگونه ایالات‌متحده خاورمیانه را از دست داد؟
استیون سایمون، از مسئولان ارشد سابق وزارت‌خارجه و شورای امنیت ملی ایالات‌متحده آمریکا در کتاب خود به نام «توهم بزرگ: ظهور و سقوط جاه‌طلبی آمریکا در خاورمیانه» که در سال‌جاری میلادی از سوی انتشارات پنگوئن منتشر شده است، به بررسی سیاست خاورمیانه‌ای آمریکا از زمان مذاکرات کمپ دیوید و پیروزی انقلاب اسلامی تا روی کار آمدن دوباره نتانیاهو در سال ۲۰۲۲ پرداخته و معتقد است طی همه این سال‌ها این سیاست از جاه‌طلبی و عدم‌توجه به واقعیات رنج برده است. به گزارش مجله رز، روزنامه «فرهیختگان» نوشت: لیزا اندرسون، رئیس سابق دانشگاه آمریکایی قاهره و مدرسه امور بین‌الملل و عمومی دانشگاه کلمبیا و از برجسته‌ترین متخصصان حوزه خاورمیانه، در مقاله «جنگ چهل ساله، چگونه ایالات‌متحده خاورمیانه را از دست داد» که در شماره می/ ژوئن نشریه فارن افرز منتشر شده، به معرفی و بررسی این کتاب پرداخته است. در ادامه ترجمه این مقاله را می‌خوانید. در مارس ۲۰۲۳، چین اعلام کرد در تجدید روابط بین ایران و عربستان‌سعودی نقش میانجی را داشته است؛ گزاره‌ای که سبب شد بار دیگر بر کاهش سریع نقش ایالات‌متحده در منطقه خاورمیانه آنلاین تایید زده شود. اندکی پس از روی کار آمدن جو بایدن، واشنگتن خروج ناشیانه خود از افغانستان را تکمیل کرد؛ کشوری که آمریکا …
-
مجله عمومی
سوئیس خاورمیانه؛ پیغام‌رسان صلح در منطقه
طی روزهای گذشته «هیثم بن طارق آل سعید» سلطان (پادشاه) عمان به همراه هیئتی عالی رتبه از مقامات این کشور، به تهران سفر کرد و با دیدارهایی با مقامات عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران انجام داد؛ دیدارهایی که در آن علاوه بر گفت‌و گو درباره روابط دو کشور و تاکید بر ارتقای سطح آن، سلطان عمان تلاش‌هایی برای میانجی گری میان ایران و آمریکا و برخی کشورهای عربی از جمله مصر انجام داد. مجله رز پلاس: «سوئیس» کشوری اروپایی است که «بی‌طرفی» یکی از اصول اصلی سیاست خارجی این کشور محسوب می‌شود؛ این کشور برای تأمین امنیت خارجی و تقویت صلح، در درگیری‌های مسلحانه بین سایر کشورها مداخله نمی‌کند و این سیاستی است توسط خود سوئیس برقرار شده‌است؛ سوئیس با وجود بی‌طرفی جنگی، سیاست خارجی فعالی را دنبال می‌کند و غالباً در روندهای صلح سازی در سراسر جهان نقش دارد؛ نقشی مشابه آنچه که «عمان» طی دهه‌های اخیر در منطقه غرب آسیا(خاور میانه) بر عهده گرفته است. عمان کجاست؟ عمان کشوری در منطقه جنوب غربی آسیا است که از غرب با عربستان سعودی، از شمال غرب با امارات متحده عربی و از جنوب غرب با یمن همسایه است و از شمال نیز به دریای عمان و کشور ایران و از …
-
مجله عمومی
دریابانِ دیپلمات؛ سفیر صلح خاورمیانه
روزی سودای ریاست جمهوری در سر داشت به دنبال آن بود که ردای نظامی را با لباسی منقش به نشان دریابانی کنار بگذارد اما نتوانست با این حال این روزها کت و شلوار بر تن کرده و در قامت یک دیپلمات به دنبال برقراری آرامش در منطقه غرب آسیا و روابط با همسایگان جنوبی ایران است. مجله رز پلاس: علی شمخانی یکی از یازده سرلشکر امروز نیروهای مسلح ایران است که این روزها نامش بیشتر شنیده می‌شود آن هم نه در عرصه نظامی‌گری بلکه در عرصه دیپلماسی؛ او که از اعراب خوزستان است، این روزها به عنوان دبیر شورای‌عالی امنیت به دنبال برقراری و همچنین ارتقای روابط ایران با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به کشورهای مختلف در سفر است؛ شمخانی ۲ هفته قبل در چین توافق‌نامه از سرگیری روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را امضا کرد و هفته گذشته به ابوظبی رفت تا روابط ایران و امارات متحده عربی را عمق بخشد و ارتقا دهد و هفته جار نیز جهت امضای یک تفاهم‌نامه امنیتی مهم با عراق به بغداد سفر کرد. شمخانیِ پیش از انقلاب؛ مبارزی انقلابی و زندانی ساواک علی شمخانی ۶ آنلاین ۱۳۳۴ در شهر اهواز در یک خانواده عرب به دنیا آمد و در …