پارتیشن بندی هارد خام هنگام نصب ویندوز

پارتیشن بندی هارد خام چگونه است؟

در مقاله امروز قصد داریم به آموزش بازیابی اطلاعات هارد و مفاهیم مربوط به پارتیشن بندی هارد بپردازیم. فرمت و پارتیشن‌ بندی هارد، اولین کاری است که برای استفاده از یک هارد باید انجام شود. هنگامی که هارد دیسک نو به کامپیوتر متصل می‌شود، سیستم‌ عامل نیز در کامپیوتر وجود ندارد  این عمل درست قبل از نصب سیستم‌ عامل انجام می‌شود.

پارتیشن بندی در واقع ، تقسیم‌بندی هارددیسک است؛ در حالی که می‌ توان هارددیسک را تقسیم‌ بندی نکرد و از تمام حجم حافظه به عنوان یک پارتیشن استفاده کرد.در این مقاله ابتدا به مفاهیم کلی اشاره خواهیم کرد تا بدانیم مفهوم پارتیشن بندی چیست، سپس روش های پارتیشن بندی می پردازیم و در پایان به نحوه تغییر پارتیشن بندی در ویندوز خواهیم پرداخت.

پارتیشن بندی چیست؟

ابتدا می بایست بدانیم پارتیشن بندی چیست ؟ Partition به فارسی به معنای تفکیک کردن می باشد . پارتیشن یک تقسیم بندی منطقی از فضای کل هارد دیسک  می باشد.  می توان بر روی یک هارد پارتیشن بندی را انجام نداد و از آن استفاده نمود ولی باید در نظر داشت پارتیشن بندی مزایای فراوانی دارد از جمله سازماندهی اطلاعات و جدا کردن این اطلاعات از سیستم عامل ، که در نتیجه باعث کاهش از دست رفتن اطلاعات می گردد.

انواع پارتیشن‌بندی ها عبارتند از : Primary ، Extended ، Logical

 تفاوت primary با logiacal در این می‌باشد که Primary به پارتیشن‌های مستقل گفته می‌شود در حالیکه logical به پارتیشن‌هایی گفته می‌شود که داخل یک پارتیشن extended ساخته می‌شوند.وقتی هارد را به کامپیوتر وصل کنیم به صورت پیش فرض سیستم عامل یک پارتیشن برای ویندوز به نام C یا همان Primary در نظر می گیرد . در سیستم عامل های ویندوزی معمولا به پارتیشن درایو هم می گویند ، به طور مثال درایو  C ، درایو D و …

روش های پارتیشن بندی هارد خام

پارتیشن بندی هارد دیسک به دو دسته کلی تقسیم می شود : MBR (نسخه قدیمی)  ، GPT (نسخه جدید)

MBR به پارتیشن بندی هارد دیسک به روش قدیمی گفته می شود . زمانی که یک هارد دیسک جدید را پارتیشن بندی می کنید ، به صورت پیش فرض به حالت MBR فرمت می شود . در این حالت یک سکتور بسیار کوچک از ابتدای هارد دیسک کنار گذاشته می شود و تمامی اطلاعات مربوط به ساختار پارتیشن بندی ، پارتیشن سیستم عامل و … را در اختیار سیستم قرار می دهد . باید توجه داشت  که این حالت فقط از هارد دیسک های زیر 2 ترابایتی پشتیبانی می نماید.

در حالت GPT  دیگر محدودیتی برای ظرفیت هارد دیسک نمی باشد و هارد های با ظرفیت بالا را نیز می توان به راحتی پارتیشن بندی کرد. اطلاعات مربوط به پارتیشن ها بر روی خود پارتیشن ها قرار می گیرند و مانند MBR در سکتورهای مخفی ذخیره نمی شوند.

بنابراین بهترین روش برای انتخاب نوع پارتیشن بندی کلی هارد دیسک ، حالت GPT می باشد و در ابتدای کار اگر هارد دیسک شما اطلاعاتی بر روی آن نمی باشد بهتر است که به حالت GPT تبدیل شود .

فرمت هارد دیسک انواع مختلفی دارد که بنا به نوع سیستم عامل می بایست آن را برای هارد دیسک خود در نظر بگیریم . ( FAT32 – NTFS )

سیستم عامل ویندوز دارای نسخه های متعددی می باشد که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند و از فرمت های مختلف پشتیبانی می کنند . فرمت FAT32 مناسب سیستم عامل های ویندوز 98 ، 2000 و ویندوز XP می باشد . برای ویندوز 7 ، 8 ، 8.1 و ویندوز 10 نیاز به فرمت با سرعت بالاتر و قابلیت های بیشتری است ، بنابراین از فرمت NTFS پشتیبانی می نمایند.

تغییرات پارتیشن بندی در ویندوز

با توضیحات داده شده با مفاهیم کلی آشنا شدیم. حال به نحوه پارتیشن بندی هارد خام هنگام نصب ویندوز و پس از تعمیر هارد دیسک اکسترنال خواهیم پرداخت.

برای پارتیشن بندی هنگام نصب ویندوز بعد از انجام موارد اولیه نصب ویندوز به مرحله مربوط به پارتیشن بندی ویندوز می رسید . اگر پارتیشن بندی هارد در ویندوز قبلا انجام شده باشد و تصمیم دارید آنها را حذف نمایید، بر روی درایوها کلیک نموده و گزینه Delete را انتخاب کنید.

برای ایجاد یک پارتیشن جدید روی گزینه New کلیک کنید و در ادامه پارتیشن بندی هارد در ویندوز ، در کادر روبروی Size می بایست سایز درایو مورد نظر خود را به مگابایت تایپ کرده و سپس روی Apply کلیک کنید.

اگر تصمیم دارید فقط یک درایو داشته باشید سایز درایو را تغییر ندهید ولی اگر با توجه به فضای هارد خود تصمیم به داشتن چندین درایو دارید، با تکرار این عمل یعنی کلیک روی New سپس تایپ کردن سایز و بعد کلیک روی Apply چندین درایو ایجاد کنید.

پس از پارتیشن بندی ویندوز خود، اکنون درایوی را که می خواهید ویندوز را در آن نصب کنید انتخاب کرده و روی Next کلیک کنید. سپس سایر مراحل نصب ویندوز را ادامه دهید.

مدیریت پارتیشن ها با Diskpart

همانطور که می دانید برای ذخیره اطلاعات در یک دیسک نیاز است ابتدا فضای آن دیسک را به صورت منطقی (Logical) تقسیم بندی کنیم. این تقسیم بندی، دیسک را به دیسکهای کوچک تبدیل میکند که به این عمل پارتیشن بندی (disk partitioning) میگویند. در سیستم عامل ویندوز دو ابزار قدرتمند برای پارتیشن بندی و مدیریت دیسک ها وجو دارد، یک ابزار Disk Management دو ابزار و یا دستور Diskpart، در آموزش پارتیشن بندی هارد دیسک با دستور diskpart همراه ما باشید.

    نکته: برای پارتیشن بندی هارد دیسک با دستور diskpart ابتدا باید خط فرمان ویندوز را به صورت Run As administrator اجرا کنید چراکه برای استفاده از دستور diskpart نیاز به مجوز مدیریت دارید. اگر تا به حال از خط فرمان ویندوز استفاده نکرده اید به شما پیشنهاد میکنم ابتدا آموزش مبتدی cmd را مطالعه کنید.

بعد از اجرای cmd ابتدا با دستور diskpart وارد محیط diskpart شده و ادامه آموزش را دنبال کنید.

Diskpart

فهرست گیری از دیسک ها و پارتیشن ها

اولین قدم پس از ورود به محیط دستور diskpart فهرست گیری از دیسک های متصل به سیستم است. برای این منظور میتوانید از دستور list disk استفاده کنید.

List disk

همانطور که مشاهده میکنید سیستم من دارای دو هارد دیسک میباشد که هارد دیسک اول با عدد 0 و هارد دیسک دوم با عدد 1 مشخص شده است، پس از فهرست گیری از دیسک های متصل به سیستم باید یکی را برای پارتیشن بندی انتخاب کنید، برای انتخاب باید از دستور Select به همراه پارامتر Disk و عدد Disk استفاده کنید برای مثال من میخواهم دیسک دومی که با عدد 1 مشخص شده را انتخاب کنم:

Select Disk 1

    نکته: در محیط Diskpart دستورات را میتوانید نا کامل بنویسید مثلا به جای Select از سه حرف اول آن یعنی Sel استفاده کنید یا به جای List از lis استفاده کنید و … .

همان طور که میبینید Disk 1 انتخاب شد، حال برای مشاهده پارتیشن های این Disk باید از دستور List به همراه پارامتر Partition استفاده کنم. (در مثال بالا من دستور Select را به Sel مخفف کرده ام):

List Partitions

انتخاب و حذف پارتیشن ها

همان طور که در تصویر بالا میبینید هارد دیسک شماره 1 سیستم من دارای 1 Partition میباشد برای حذف این Partition باید از دستور Delete استفاده کنم، اما قبل از آن باید این پارتیشن را با دستور Select انتخاب کنم به مثال زیر توجه کنید:

Select Partition 1

Delete

    نکته: همانطور که تا به حال متوجه شدید برای انجام هر کاری روی هارد دیسک و پارتیشن، نیاز است تا اول آن هارد دیسک و پارتیشن را با دستور Select انتخاب کنید سپس عمل مورد نظر را روی آن انجام دهید.

ساخت پارتیشن و مشخص کردن حجم آن

برای ساخت پارتیشن باید از دستور Create استفاده کنید این دستور دارای چندین پارامتر میباشد که هر کدام را برایتان توضیح خواهم داد، ابتدا میخواهیم یک پارتیشن Primary با حجم 4000 مگابایت بسازیم پارتیشن Primary پارتیشن اصلی سیستم است. (میتوانید روی پارتیشن Primary ویندوز نصب کنید)

Create Partition Primary Size=4000

همانطور که در بالا مشاهده میکنید بعد از دستور Create Partition از پارامتر Primary برای مشخص کردن ویژگی پارتیشن استفاده کردیم سپس از پارامتر Size برای مشخص کردن حجم پارتیشن. که نتیجه آن ساخت یک پارتیشن Primary با حجم 4000 مگابایت شد.

ساخت باقی پارتیشن ها هم همانند ساخت پارتیشن Primary میباشد فقط بجای Primary باید نام آنها را تایپ کنید برای مثال:

Create Partition EFI Size=1000

Create Partition Extended Size=1000

Create Partition Logical Size=1000

Create Partition MSR Size=1000

برای ساخت چندین پارتیشن پشت سر هم کافیست تا فقط دستور ساخت پارتیشن را با مشخص کردن Size ، به تعداد مناسب وارد کنید مثلا  یک هارد دیسک با حجم 2 ترابایت دارم و میخواهم 5 پارتیشن با حجم 400 گیگابایت بسازم کافیست تا پنج بار دستور ساخت پارتیشن را با مشخص کردن Size آن وارد کنم:

Create Partition Primary Size=419430

Create Partition Primary Size=419430

Create Partition Primary Size=419430

Create Partition Primary Size=419430

Create Partition Primary

همانطور که میبینید دستور پنجم را بدون مشخص کردن Size وارد کردم، این دستور به صورت خودکار باقی فضای خالی را به پارتیشن پنجم اختصاص میدهد. یعنی اگر دستور ساخت پارتیشن را بدون مشخص کردن Size وارد کنید کل فضای خالی را به پارتیشن در حال ساخت اختصاص میدهد.

فرمت کردن پارتیشن ها

همانند بازیابی مموری کارت بعد از ساخت پارتیشن برای قابل استفاده بودن این پارتیشن نیاز است تا آن را فرمت کنیم. برای فرمت یک پارتیشن ابتدا آن پارتیشن را انتخاب کنید، سپس با دستور Format آن را فرمت کنید. برای مثال:

Select Partition 1

Format fs=ntfs quick

در مثال بالا دستور فرمت با پارامتر fs آمده این پارامتر مشخص کننده فایل سیستم میباشد که جلوی آن NTFS به عنوان فایل سیستم مشخص شده است و پارامتر Quick برای فرمت سریع است. در صورتی که از پارامتر Quick استفاده نکنید باید سالها برای فرمت شدن صبر کنید ? .

تبدیل هارد دیسک به Dynamic یا Basic

برای تبدیل هارد دیسک به انواع (Basic | Dynamic | GPT | MBR) مختلف از دستور Convert استفاده کنید مثلا برای تبدیل یک هارد Basic به Dynamic کافیست تا بعد از دستور Convert نوع را مشخص کنیم:

Convert Dynamic

    هشدار: توجه کنید در صورت Convert نمودن پارتیشن استایل GPT به MBR یا بلعکس، پارتیشن استایل هارد دیسک از بین خواهد رفت و دسترسی به درایو های پارتیشن استایل قدیمی میسر نخواهد بود (همچنین در تبدیل دیسک Basic به Dynamic یا برعکس هم همین اتفاق ممکن است).

تا اینجای کار شما میتوانید پارتیشن بندی کامل را روی هارد دیسک خود انجام دهید. اما دانستن چند دستور دیگر هم بد نیست.

کاهش حجم یک پارتیشن و اطلاق آن به دیگر پارتیشن ها

برای کاهش حجم یک پارتیشن و الحاق آن به یک پارتیشن دیگر باید از دستور Shrink با پارامتر Desired استفاده کنید، برای مثال:

Select Partition 1

Shrink Desired=500 Minimum=250

دستور بالا به حجم 500 مگابایت از پارتیشن انتخاب شده کم میکند.

دستور Rescan برای تشخیص دیسک های میباشد که به سیستم شما متصل شده اند.

دستور Exit هم برای خارج شدن از محیط Diskpart است.