نمونه دادخواست تحریر ترکه در شورای حل اختلاف
نمونه دادخواست تحریر ترکه در شورای حل اختلاف، ابزاری قانونی برای تعیین دقیق دارایی ها، دیون و مطالبات متوفی است و به ورثه، طلبکاران و سایر ذی نفعان امکان می دهد تا با شفافیت کامل از وضعیت مالی متوفی آگاه شوند. این فرآیند، خصوصاً در مواردی که ارزش ترکه اندک است یا اختلافات پیچیده حقوقی میان ورثه وجود ندارد، از طریق شورای حل اختلاف قابل پیگیری است و نقش کلیدی در جلوگیری از نزاعات احتمالی و حفظ حقوق تمامی اطراف درگیر ایفا می کند.
پس از فوت یک شخص، امور مربوط به دارایی ها، دیون و مطالبات او، تحت عنوان ترکه، نیازمند رسیدگی دقیق و قانونی است. در این میان، تحریر ترکه به عنوان یک فرآیند حقوقی، با هدف صورت برداری و تعیین وضعیت دقیق اموال و بدهی های متوفی، از اهمیت بسزایی برخوردار است. این اقدام، نه تنها از حیف ومیل اموال جلوگیری می کند، بلکه مسیر را برای تقسیم عادلانه ترکه و پرداخت دیون هموار می سازد.
مخاطبان این مقاله شامل ورثه، وکلای تازه کار، کارآموزان وکالت، طلبکاران و موصی لهم و افراد بدون دانش حقوقی هستند که قصد دارند با مراحل، الزامات قانونی و نحوه تنظیم نمونه دادخواست تحریر ترکه در شورای حل اختلاف آشنا شوند. این راهنمای جامع، با تکیه بر مواد قانونی و اصول حقوقی، به ارائه اطلاعاتی دقیق و کاربردی می پردازد تا فرایند حقوقی پیش رو برای تمامی ذی نفعان شفاف و قابل درک باشد.
تحریر ترکه چیست و چرا به آن نیاز داریم؟
تحریر ترکه، مطابق با ماده ۲۰۶ قانون امور حسبی، به معنای تعیین و صورت برداری دقیق از اموال منقول و غیرمنقول متوفی و نیز دیون و مطالبات اوست. این فرآیند، با هدف ایجاد شفافیت کامل در خصوص دارایی ها و بدهی های به جای مانده از متوفی انجام می شود و پایه ای برای اقدامات بعدی نظیر پرداخت بدهی ها و تقسیم ارث میان وراث قانونی فراهم می آورد. نیاز به تحریر ترکه از چند جنبه حیاتی است:
- شفاف سازی دارایی ها و بدهی ها: با فوت یک شخص، وضعیت مالی او می تواند مبهم باشد. تحریر ترکه با شناسایی دقیق هر آنچه متوفی داشته و هر آنچه بدهکار بوده، این ابهام را برطرف می کند.
- جلوگیری از اختلافات: عدم آگاهی کامل از ترکه می تواند منشأ بسیاری از نزاعات و درگیری ها میان ورثه، طلبکاران یا موصی لهم باشد. تحریر ترکه با ارائه یک صورت جامع، زمینه بروز این اختلافات را به حداقل می رساند.
- حفظ حقوق ورثه و طلبکاران: این فرآیند اطمینان می دهد که هیچ بخشی از ترکه تضییع نشده و حقوق تمامی اشخاص ذی نفع (چه ورثه و چه طلبکاران) به درستی رعایت شود.
- مسئولیت محدود ورثه: در صورت تحریر ترکه، مسئولیت ورثه در قبال دیون متوفی محدود به سهم الارث هر یک از آنها می شود، به شرط آنکه ترکه را به طور رسمی قبول کرده باشند.
تفاوت تحریر ترکه و تقسیم ترکه
بسیاری اوقات، اصطلاحات «تحریر ترکه» و «تقسیم ترکه» به اشتباه به جای یکدیگر به کار می روند، در حالی که این دو فرآیند حقوقی کاملاً متمایز و دارای مراحل و اهداف جداگانه ای هستند. درک تفاوت میان این دو مفهوم برای هریک از ذینفعان ترکه از اهمیت بالایی برخوردار است:
- تحریر ترکه: این فرآیند، همان طور که پیش تر توضیح داده شد، بر تعیین دقیق و صورت برداری از تمامی دارایی ها و بدهی های متوفی متمرکز است. هدف اصلی آن، ایجاد شفافیت و وضوح در خصوص حجم و ماهیت ترکه است. در این مرحله، هنوز هیچ مالکیتی بین ورثه تقسیم نشده و صرفاً فهرست برداری انجام می شود.
- تقسیم ترکه: پس از اتمام فرآیند تحریر ترکه و روشن شدن کامل وضعیت اموال و دیون، نوبت به تقسیم ترکه می رسد. در این مرحله، دارایی های باقی مانده پس از پرداخت دیون و وصایا، بر اساس گواهی حصر وراثت و سهم الارث قانونی هر یک از ورثه، میان آنان تقسیم می شود. این تقسیم می تواند به صورت توافقی یا از طریق دادگاه (در صورت عدم توافق) صورت گیرد.
به بیان ساده، تحریر ترکه مرحله «شناسایی» و «فهرست برداری» است، در حالی که تقسیم ترکه مرحله «توزیع» و «واگذاری مالکیت» به ورثه است. تحریر ترکه پیش نیاز تقسیم ترکه است؛ یعنی تا زمانی که وضعیت ترکه به طور دقیق مشخص نشود، امکان تقسیم آن به صورت قانونی وجود نخواهد داشت.
چه زمانی درخواست تحریر ترکه در شورای حل اختلاف مطرح می شود؟
شورای حل اختلاف، به عنوان مرجعی برای رسیدگی به دعاوی با ارزش مالی کمتر و اختلافات ساده تر، در امور مربوط به ترکه نیز دارای صلاحیت است؛ اما این صلاحیت محدود به شرایط خاصی است. درک دقیق این محدودیت ها برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه ضروری است. صلاحیت شورای حل اختلاف در امور ترکه عموماً زمانی مطرح می شود که ارزش ترکه متوفی کمتر از حد نصاب قانونی تعیین شده برای صلاحیت دادگاه های عمومی باشد، یا زمانی که میان ورثه اختلاف جدی و پیچیده ای بر سر وجود یا میزان اموال و دیون وجود نداشته باشد و توافق نسبی بر سر انجام تحریر ترکه حاکم باشد.
صلاحیت ذاتی شورای حل اختلاف
بر اساس قوانین جاری، شورای حل اختلاف تنها در مواردی می تواند به درخواست تحریر ترکه رسیدگی کند که مجموع ارزش ترکه (شامل اموال منقول و غیرمنقول) از یک مبلغ معین که هر ساله توسط قوه قضائیه اعلام می شود، تجاوز نکند. در صورت بالا بودن ارزش ترکه یا وجود اختلافات حقوقی پیچیده، رسیدگی به این امر در صلاحیت دادگاه های عمومی حقوقی خواهد بود. بنابراین، قبل از هر اقدامی، ارزیابی اولیه ارزش ترکه و وجود یا عدم وجود اختلافات جدی، گام اول در تعیین مرجع صالح است.
موارد الزامی تحریر ترکه
با وجود اینکه تحریر ترکه در بسیاری از موارد اختیاری است و ورثه می توانند به صورت توافقی امور مربوط به ترکه را اداره کنند، اما قانون در برخی شرایط خاص، تحریر ترکه را الزامی دانسته است. این موارد به شرح زیر است:
- هرگاه یکی از ورثه غایب یا محجور باشد: این یکی از مهم ترین مواردی است که قانونگذار برای حمایت از حقوق افراد آسیب پذیر (نظیر صغار، مجانین یا اشخاص غایب که امینی برای اداره اموال خود ندارند)، تحریر ترکه را الزامی کرده است. ماده ۱۶۷ و ۱۷۲ و ۱۷۳ قانون امور حسبی به این موضوع اشاره دارند. در چنین حالتی، دادرس شورای حل اختلاف (یا دادگاه عمومی در صورت عدم صلاحیت شورا) مکلف است مراتب را به دادستان اطلاع دهد تا جهت تعیین قیم یا امین اقدام شود و حقوق این افراد در فرآیند تحریر ترکه تضمین گردد.
- هرگاه بعضی از ورثه، ترکه را قبول نکنند: در برخی موارد، یکی از ورثه یا بیشتر ممکن است تمایلی به قبول ترکه نداشته باشند. عدم قبول ترکه ممکن است به دلیل وجود دیون زیاد یا دلایل دیگر باشد. در این شرایط، برای تعیین وضعیت دقیق ترکه و تفکیک آن از اموال شخصی ورثه و نیز مشخص کردن مسئولیت ها، تحریر ترکه ضروری است.
- هرگاه ترکه متوفی خارج از کشور باشد: اموالی که متوفی در خارج از کشور داشته است، نیازمند فرآیندی خاص برای شناسایی و صورت برداری هستند. تحریر ترکه در این مورد، به هماهنگی با مراجع قضایی بین المللی و قوانین مربوط به ارث خارجی کمک می کند.
علاوه بر موارد فوق، هریک از ورثه نیز می توانند حتی در صورتی که موارد الزامی فوق وجود نداشته باشد، درخواست تحریر ترکه را به منظور ایجاد شفافیت و جلوگیری از اختلافات آتی مطرح کنند.
چه کسانی حق درخواست تحریر ترکه را دارند؟
مطابق با ماده ۲۰۷ قانون امور حسبی، درخواست تحریر ترکه از سوی اشخاص معینی قابل پذیرش است. این افراد به دلیل منافع مستقیم یا وظایف قانونی که در قبال ترکه متوفی دارند، حق طرح این درخواست را دارا هستند. شناسایی این اشخاص به ذی نفعان کمک می کند تا در صورت لزوم، با آگاهی کامل از حقوق خود، اقدام به طرح دادخواست نمایند:
- هریک از ورثه یا نماینده قانونی آن ها: طبیعی ترین درخواست کنندگان، خود ورثه متوفی هستند. هر یک از ورثه، اعم از فرزندان، همسر، پدر و مادر و سایر اقربا، می توانند مستقلاً یا با وکالت از سوی وکیل، درخواست تحریر ترکه را ارائه دهند. نماینده قانونی ورثه نیز شامل ولی (پدر یا جد پدری)، وصی (اگر برای اداره اموال صغیر یا مجنون منصوب شده باشد) یا قیم (که از سوی دادگاه برای محجورین تعیین می شود) است.
- وصی متوفی برای اداره اموال: در صورتی که متوفی، فردی را به عنوان وصی برای اداره بخشی یا تمام اموال خود پس از فوت تعیین کرده باشد، آن وصی نیز حق دارد برای تحریر ترکه اقدام کند تا از حدود و ثغور اموالی که مسئولیت اداره اش را بر عهده دارد، آگاه شود.
- امین فرد غایب و قیم فرد محجور: همان طور که در بخش موارد الزامی تحریر ترکه اشاره شد، در صورت وجود ورثه غایب یا محجور، امین (برای غایب) یا قیم (برای محجور) منصوب شده از سوی دادگاه، حق و تکلیف دارند که برای تحریر ترکه درخواست دهند تا حقوق موکل خود را تضمین کنند.
- طلبکاران متوفی و موصی لهم: طلبکاران، یعنی اشخاصی که متوفی به آنها بدهکار بوده است، و همچنین موصی لهم، یعنی کسانی که متوفی برایشان وصیت به تملیک مال یا منفعت کرده است، نیز می توانند درخواست تحریر ترکه را مطرح کنند. این اشخاص، برای احقاق حقوق خود و اطمینان از وجود اموالی که بتواند دیون یا وصایای متوفی را پوشش دهد، نیازمند آگاهی از وضعیت دقیق ترکه هستند. البته، طرح این درخواست توسط طلبکاران و موصی لهم مستلزم ارائه مستندات کافی دال بر طلب یا وصیت است.
شناخت دقیق این افراد و مسئولیت هایشان، به مدیریت صحیح و قانونی ترکه پس از فوت کمک شایانی می کند.
مراحل گام به گام درخواست تحریر ترکه در شورای حل اختلاف
فرآیند درخواست تحریر ترکه، هرچند در شورای حل اختلاف برای پرونده های ساده تر انجام می شود، اما همچنان نیازمند رعایت دقیق مراحل قانونی و ارائه مدارک کامل است. پیمودن این مسیر به درستی، تضمین کننده نتیجه مطلوب و جلوگیری از تأخیرهای غیرضروری است:
گام اول: جمع آوری مدارک لازم
برای تنظیم و ثبت یک دادخواست تحریر ترکه موفق، جمع آوری تمامی مدارک مورد نیاز، اساسی ترین گام است. بدون تکمیل این فهرست، دادخواست شما ممکن است با نقص مواجه شده و فرآیند به تعویق افتد:
- گواهی فوت متوفی: سند رسمی که فوت شخص را تأیید می کند.
- گواهی انحصار وراثت: این مدرک اجباری و پیش نیاز تحریر ترکه است. گواهی انحصار وراثت، ورثه قانونی متوفی و میزان سهم الارث هر یک را مشخص می کند و باید قبل از طرح دادخواست تحریر ترکه از دادگاه صالح اخذ شده باشد.
- تصویر شناسنامه و کارت ملی متوفی: برای احراز هویت متوفی.
- تصویر شناسنامه و کارت ملی تمامی ورثه: برای احراز هویت تمامی اشخاص ذی نفع.
- مدارک دال بر وجود اموال: شامل سند ملک (اعم از مسکونی، تجاری، زمین)، قولنامه (در صورت وجود)، مدارک خودرو، پرینت حساب های بانکی، اوراق سهام و اوراق مشارکت، و هر مدرک دیگری که مثبت وجود اموال منقول یا غیرمنقول متعلق به متوفی باشد.
- مدارک دال بر وجود دیون و مطالبات: در صورت وجود بدهی های متوفی به اشخاص دیگر (مانند چک، سفته، قراردادهای وام، رسیدهای پرداخت نشده) یا مطالبات متوفی از دیگران، ارائه مستندات مربوطه الزامی است.
- وکالت نامه: در صورتی که از طریق وکیل اقدام می کنید، ارائه وکالت نامه رسمی وکیل الزامی است.
گام دوم: تنظیم دادخواست تحریر ترکه
دادخواست باید به شیوه قانونی و با رعایت فرمت های استاندارد تنظیم شود. در این مرحله، دقت در جزئیات حائز اهمیت است:
- خواهان: مشخصات کامل فرد یا افراد درخواست کننده (نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، اقامتگاه، شماره تماس) به عنوان یکی از ورثه یا نماینده قانونی.
- خواندگان: مشخصات کامل سایر ورثه (نام و نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، اقامتگاه، شماره تماس). در صورتی که اطلاعات دقیق برخی از ورثه در دسترس نباشد، می توان ذکر کرد سایر ورثه مرحوم/مرحومه [نام متوفی] و تقاضای استعلام از مراجع مربوطه را مطرح نمود.
- خواسته: تقاضای صدور قرار تحریر ترکه.
- دلایل و مستندات: فهرست مدارکی که در گام اول جمع آوری شده اند (گواهی فوت، گواهی انحصار وراثت، کپی شناسنامه و کارت ملی وراث و متوفی، و سایر اسناد مربوط به اموال و دیون).
- شرح دادخواست: این بخش باید به صورت واضح و مختصر، فوت متوفی، نسبت خواهان با متوفی، وجود ترکه (اعم از اموال و دیون) و ضرورت تحریر ترکه را بیان کند. در صورت وجود دلایل خاص (مانند وجود ورثه غایب یا محجور، عدم توافق بر سر تقسیم، یا صرفاً جهت شفاف سازی)، باید به آن اشاره شود.
گام سوم: ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی الکترونیک
پس از تنظیم دادخواست و پیوست کردن تمامی مدارک، باید آن را از طریق یکی از دفاتر خدمات قضایی الکترونیک ثبت کنید. در این مرحله، هزینه های قانونی دادخواست نیز پرداخت می شود.
گام چهارم: تعیین وقت رسیدگی و ابلاغ
پس از ثبت دادخواست، پرونده به شورای حل اختلاف ارجاع می شود. شورا وقت رسیدگی را تعیین کرده و از طریق سامانه های ابلاغ الکترونیک (ثنا)، به تمامی طرفین (خواهان و خواندگان) ابلاغ می کند تا در جلسه رسیدگی حاضر شوند. دقت کنید که نشانی های اعلام شده در دادخواست صحیح و قابل دسترسی باشند.
گام پنجم: تشکیل جلسه تحریر ترکه و صورت برداری
در جلسه رسیدگی، نماینده شورای حل اختلاف با حضور طرفین یا وکلای آنها، اقدام به صورت برداری از ترکه می کند. در این مرحله، ممکن است نیاز به حضور کارشناس رسمی دادگستری برای ارزیابی دقیق اموال باشد. تمامی اموال منقول و غیرمنقول، مطالبات و دیون متوفی به دقت ثبت می شوند. ماده ۲۱۳ قانون امور حسبی جزئیات مواردی که باید در صورت برداری ترکه قید شود را بیان می کند.
گام ششم: صدور قرار تحریر ترکه و آثار آن
پس از اتمام صورت برداری، شورای حل اختلاف قرار تحریر ترکه را صادر می کند. این قرار به معنای تأیید صورت برداری انجام شده و رسمیت بخشیدن به فهرست نهایی اموال و دیون متوفی است. پس از صدور قرار، ورثه می توانند بر اساس این صورت برداری، نسبت به پرداخت دیون و در نهایت تقسیم ترکه اقدام نمایند.
نمونه دادخواست تحریر ترکه در شورای حل اختلاف
تحریر ترکه نه تنها یک الزام قانونی در شرایط خاص است، بلکه ابزاری قدرتمند برای پیشگیری از اختلافات احتمالی و تضمین حقوق تمامی ذی نفعان در فرآیند تقسیم میراث به شمار می رود.
در ادامه، یک نمونه دادخواست تحریر ترکه که برای ارائه به شورای حل اختلاف تنظیم شده، آورده شده است. توصیه می شود قبل از تکمیل و ثبت این فرم، با یک وکیل متخصص مشورت نمایید تا از صحت و تکمیل بودن تمامی اطلاعات اطمینان حاصل کنید.
دانلود نمونه دادخواست تحریر ترکه (فایل Word)
دانلود نمونه دادخواست تحریر ترکه (فایل PDF)
دانلود نمونه دادخواست تحریر ترکه (فایل JPG برای مشاهده سریع)
عنوان: ریاست محترم شورای حل اختلاف شهرستان [نام شهرستان]
با سلام و احترام،
خواهان:
- نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خواهان]
- نام پدر: [نام پدر خواهان]
- کد ملی: [کد ملی خواهان]
- اقامتگاه: [آدرس دقیق اقامتگاه خواهان]
- شماره تماس: [شماره تماس خواهان]
- (به عنوان یکی از ورثه یا نماینده قانونی)
خواندگان:
- نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خوانده اول، نام پدر، کد ملی، اقامتگاه، شماره تماس]
- نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی خوانده دوم، نام پدر، کد ملی، اقامتگاه، شماره تماس]
- (سایر ورثه – در صورت عدم اطلاع دقیق، ذکر سایر وراث مرحوم/مرحومه [نام متوفی] و تقاضای استعلام از ثبت احوال)
خواسته:
تقاضای صدور قرار تحریر ترکه
دلایل و مستندات:
- رونوشت مصدق گواهی فوت متوفی.
- رونوشت مصدق گواهی حصر وراثت.
- رونوشت مصدق شناسنامه و کارت ملی خواهان.
- رونوشت مصدق شناسنامه و کارت ملی خواندگان (در صورت وجود).
- [در صورت لزوم، سایر مدارک مثبت وجود ترکه یا دیون مانند: سند مالکیت املاک، سند خودرو، گواهی بانکی، قراردادهای مالی، و غیره].
شرح دادخواست:
احتراماً به استحضار می رساند، مرحوم/مرحومه [نام کامل متوفی] مورث اینجانب خواهان و خواندگان محترم، به موجب گواهی فوت پیوست دادخواست، در تاریخ [تاریخ فوت] در شهرستان [نام شهرستان] فوت نموده اند.
مطابق گواهی حصر وراثت شماره [شماره گواهی] صادره از [نام مرجع صادرکننده] پیوست، ورثه قانونی آن مرحوم/مرحومه عبارتند از: [ذکر نام وراث مطابق گواهی حصر وراثت].
از آن مرحوم/مرحومه، اموال منقول و غیرمنقول [یا صرفاً اموال منقول / غیرمنقول] برجای مانده است که نیازمند تعیین دقیق و تنظیم صورت برداری از آن ها می باشد. با عنایت به اینکه [ذکر علت خاص، مثلاً: وجود ورثه محجور/غایب، یا عدم توافق ورثه بر سر تقسیم، یا صرفاً جهت شفاف سازی وضعیت ترکه و جلوگیری از بروز هرگونه اختلاف احتمالی]، تحریر ترکه ضروری به نظر می رسد.
لذا با تقدیم این دادخواست و به استناد مواد ۲۰۶، ۲۰۷، ۲۱۱ و سایر مواد مرتبط از قانون امور حسبی و همچنین با توجه به صلاحیت این شورای محترم در رسیدگی به امور ترکه با ارزش مالی [زیر سقف قانونی / با توافق ورثه]، از محضر محترم ریاست شورای حل اختلاف شهرستان [نام شهرستان]، تقاضای رسیدگی و صدور قرار تحریر ترکه متوفی و انجام اقدامات قانونی لازم برای صورت برداری و تعیین دیون و مطالبات را استدعا دارم.
با احترام،
[نام و نام خانوادگی خواهان/وکیل]
[امضا و تاریخ]
نکات حقوقی مهم و کاربردی در خصوص تحریر ترکه در شورای حل اختلاف
رعایت نکات حقوقی ظریف در فرآیند تحریر ترکه، به ویژه زمانی که در شورای حل اختلاف مطرح می شود، می تواند از بروز مشکلات و پیچیدگی های آتی جلوگیری کند و روند رسیدگی را تسهیل نماید:
- اهمیت آگهی درخواست تحریر ترکه و مهلت های قانونی: پس از وصول درخواست تحریر ترکه، شورا مکلف است به موجب ماده ۲۱۱ قانون امور حسبی، آن را از طریق آگهی در روزنامه های کثیرالانتشار اطلاع رسانی کند. در این آگهی، مهلتی حداقل یک ماهه و حداکثر سه ماهه تعیین می شود تا وراث، طلبکاران و موصی لهم بتوانند با مراجعه به شورا، ادعاهای خود را مطرح و مدارک مربوط به اموال یا دیون را ارائه دهند. توجه به این مهلت های قانونی برای تمامی ذی نفعان حیاتی است.
- تکلیف شورا در صورت وجود ورثه غایب یا محجور: همان طور که قبلاً ذکر شد، وجود ورثه غایب یا محجور از موارد الزامی تحریر ترکه است. در این صورت، شورا (در صورت صلاحیت) یا دادگاه عمومی، مکلف است مراتب را به دادستان اطلاع دهد تا جهت تعیین امین برای غایب و قیم برای محجور اقدام شود. این امر، تضمین کننده حفظ حقوق این دسته از ورثه است و بدون تعیین نماینده قانونی، فرآیند تحریر ترکه به درستی پیش نخواهد رفت.
- نقش کارشناس رسمی دادگستری در ارزیابی اموال ترکه: در بسیاری از موارد، برای تعیین ارزش دقیق اموال منقول و غیرمنقول متوفی، نیاز به نظر کارشناس رسمی دادگستری است. شورای حل اختلاف می تواند رأساً یا به درخواست طرفین، قرار کارشناسی صادر کند تا اموال به صورت عادلانه ارزیابی شوند. هزینه کارشناسی بر عهده درخواست کننده یا متناسب با ترکه خواهد بود.
- موارد مندرج در صورت برداری ترکه: ماده ۲۱۳ قانون امور حسبی به تفصیل مواردی را که باید در صورت برداری ترکه قید شود، برشمرده است. این موارد شامل توصیف دقیق اموال، نوع و مقدار آن ها، تاریخ ارزیابی، محل نگهداری و همچنین ذکر دیون و مطالبات است. دقت در این صورت برداری، پایه و اساس تقسیم عادلانه ترکه در آینده خواهد بود.
- مسئولیت ورثه پس از تحریر ترکه (قبول یا رد ترکه): پس از تحریر ترکه و مشخص شدن وضعیت اموال و دیون، ورثه می توانند تصمیم به قبول یا رد ترکه بگیرند. اگر ورثه ترکه را قبول کنند، مسئولیت دیون متوفی را تا حدود اموالی که به آنها به ارث رسیده است، بر عهده می گیرند. در صورتی که دیون متوفی از اموال او بیشتر باشد، ورثه می توانند ترکه را رد کنند و از مسئولیت پرداخت مازاد دیون مبرا شوند.
- مدت زمان معمول رسیدگی به پرونده های تحریر ترکه در شورا: مدت زمان رسیدگی به پرونده های تحریر ترکه در شورای حل اختلاف بسته به پیچیدگی پرونده، تعداد ورثه، وضعیت اموال و وجود یا عدم وجود اختلافات، متغیر است. با این حال، به دلیل ماهیت نسبتاً ساده تر پرونده های قابل طرح در شورا، این فرآیند معمولاً سریع تر از دادگاه های عمومی به اتمام می رسد. به طور متوسط، انتظار می رود این فرآیند چند ماه به طول انجامد.
نتیجه گیری و جمع بندی
تحریر ترکه، فرآیندی قانونی و ضروری برای تعیین دقیق دارایی ها، دیون و مطالبات یک فرد پس از فوت است. این اقدام، خصوصاً در مواردی که شرایط قانونی آن فراهم باشد و ارزش ترکه در حدود صلاحیت شورای حل اختلاف قرار گیرد، می تواند به شیوه ای کارآمد و با سهولت نسبی از طریق این مرجع قضایی پیگیری شود. هدف اصلی این فرآیند، ایجاد شفافیت کامل در خصوص ترکه و جلوگیری از بروز هرگونه اختلاف میان ورثه، طلبکاران و سایر ذی نفعان است.
با پیگیری صحیح مراحل از جمع آوری مدارک لازم و تنظیم دقیق دادخواست تا ثبت در دفاتر خدمات قضایی و حضور در جلسات رسیدگی، می توان به یک صورت برداری جامع و رسمی از ترکه دست یافت. این صورت برداری، نه تنها تکلیف شرعی و قانونی مربوط به اموال متوفی را روشن می سازد، بلکه مبنایی مطمئن برای تصمیم گیری های آتی ورثه در خصوص قبول یا رد ترکه و در نهایت تقسیم عادلانه آن فراهم می آورد. توصیه اکید می شود که در موارد پیچیده تر و در صورت وجود ابهامات حقوقی، حتماً از مشاوره تخصصی وکلای مجرب در امور ارث بهره مند شوید تا تمامی جوانب حقوقی پرونده به درستی رعایت و حقوق همه ذی نفعان حفظ گردد. اقدام به موقع و آگاهانه در زمینه تحریر ترکه، گامی مهم در جهت حفظ آرامش و عدالت پس از فقدان عزیزان است.