گیربکس صنعتی یک جزء حیاتی در سیستم‌های مکانیکی مختلف است که کارایی، کنترل و دقت را افزایش می‌دهد. این وظیفه تبدیل انرژی خام به نیروی قابل اعتماد را بر عهده دارد و آن را به بخشی ضروری از ماشین‌هایی مانند اتومبیل و ماشین‌آلات صنعتی تبدیل می‌کند.
یک گیربکس صنعتی از اجزای مختلفی تشکیل شده است که با هم کار می کنند تا انتقال و کنترل کارآمد نیرو را ارائه دهند. اجزای اصلی شامل چرخ دنده ها (مانند چرخ دنده های ساده، چرخ دنده های مارپیچ، چرخ دنده های مخروطی و چرخ دنده های حلزونی)، محور یا شافت اصلی، پوسته گیربکس، شفت های ورودی و خروجی، بیرینگ ها، کاسه نمد ها و درپوش هستند. هر جزء نقش مهمی در تضمین عملکرد روان و قابل اعتماد گیربکس دارد.
درک این اجزا برای نگهداری و تعمیر موثر گیربکس های صنعتی ضروری است.در این مقاله به بررسی هر یک از اجزای اصلی انواع گیربکس صنعتی می پردازیم و توضیحات مفصلی در مورد هر یک ارائه می دهیم. پیش از هر چیز لازم است بدایند که این قطعات در تمام گیربکس های صنعتی وجود دارد و تنها ظاهر و مهندسی آن ها با هم متفاوت است.
بدنه یا پوسته گیربکس
محفظه اصلی گیربکس صنعتی معمولاً از جنس محکمی است که چرخ دنده ها و سایر اجزای داخلی را در خود جای می دهد. برای محافظت از اجزای گیربکس در برابر عوامل محیطی، حفظ تراز مناسب و روانکاری برای عملکرد روان طراحی شده است. این محفظه معمولا از فلزات سخت مانند آلیاژ آلومینیوم یا آهن ساخته شده است و دوام مطلوب و اتلاف گرما را تضمین می کند. روکش گیربکس که به آن محفظه نیز می گویند، بخشی جداشدنی از محفظه است که دسترسی به اجزای داخلی گیربکس را برای نگهداری و تعمیر فراهم می کند.
چرخ دنده ها
چرخ دنده ها نقش حیاتی در انتقال نیرو در سیستم های مکانیکی ایفا می کنند و آنها را به جزء ضروری یک گیربکس صنعتی و عامل تعیین کننده قیمت گیربکس تبدیل می کنند. بیایید انواع مختلف دنده‌هایی که معمولاً در گیربکس یافت می‌شوند را بررسی کنیم:
چرخ دنده های ساده
چرخ دنده های ساده با دندانه های مستقیمی که به موازات محور چرخ دنده حرکت می کنند مشخص می شوند. آنها ساده ترین نوع چرخ دنده ها هستند و به طور گسترده در کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. چرخ دنده های ساده راندمان بالایی را ارائه می دهند و می توانند نیرو را بین شفت های موازی به آرامی انتقال دهند.
چرخ دنده های هلیکال
چرخ دنده های هلیکال دارای دندانه های زاویه دار یا مارپیچ هستند که با زاویه ای نسبت به محور چرخ دنده بریده می شوند. این طراحی امکان درگیری نرم تر بین چرخ دنده ها را فراهم می کند و صدا و لرزش را کاهش می دهد. چرخ دنده های هلیکال یا مارپیچی معمولاً در کاربردهایی استفاده می شوند که به دقت بالا و ظرفیت بار بالا نیاز دارند.
چرخ دنده های مخروطی
چرخ دنده های مخروطی دارای دندانه های مخروطی شکل هستند و برای انتقال نیرو بین محورهای متقاطع استفاده می شوند. آنها اغلب در کاربردهایی که نیاز به تغییر جهت انتقال نیرو است، مانند دیفرانسیل های خودرو و برای تساوی دور ورودی و خروجی گیربکس های صنعتی استفاده می شود.
چرخ دنده های حلزونی
چرخ دنده های حلزونی از یک محرک به نام ماردون مارپیچ از جنس فولاد محکم و یک چرخ دنده حلزونی تشکیل شده است. آنها برای انتقال نیرو بین شفت های عمود بر هم استفاده می شوند. چرخ دنده های حلزونی محدوده نسبت کاهش دنده بالایی را ارائه می دهند و معمولاً در کاربردهایی یافت می شوند که به گشتاور بالا و سرعت کم نیاز دارند، مانند انواع گیربکس های حلزونی مثل گیربکس های بالابر یا گیربکس کانوایر یا نوار نقاله. گفتنی است یکی از اصلی ترین اجزا گیربکس آسانسور نیز همین گیربکس های حلزونی هستند.
چرخ دنده های خورشیدی یا سیاره ای
دنده مرکزی یا خورشیدی: این چرخ دنده همانطور که از نامش پیداست است. موقعیت آن در مرکز است. موقعیت این چرخ دنده با توجه به شفت یا شفت واقع در گیربکس تنظیم می شود. این چرخ دنده وظیفه انتقال انرژی الکتریکی را بر عهده دارد.
چرخ دنده های سیاره ای: این چرخ دنده ها به دلیل درگیری با چرخ دنده مرکزی و البته قسمت سوم، چرخ دنده حلقه ای باید جابجا شوند. همانطور که در شکل نشان داده شده است، این چرخ دنده ها در اطراف دنده خورشیدی مرکزی قرار می گیرند و توسط یک حلقه نگهدارنده متعادل می شوند.
حلقه دندانه دار: این حلقه برای اتصال به دندانه های چرخ دنده های داخلی و با چرخ دنده سیاره ای طراحی شده است.
پوسته یا بدنه گیربکس
دنده های یک گیربکس صنعتی در داخل پوسته گیربکس قرار دارند. پوسته معمولاً از چدن ساخته شده است که دوام و استحکام را برای مقاومت در برابر نیروها و تنش های موجود در انتقال نیرو ارائه می دهد. این یک محفظه محافظ برای چرخ دنده ها فراهم می کند و عملکرد مناسب و طول عمر آنها را تضمین می کند.
شافت های ورودی و خروجی
محورهای ورودی و خروجی یک گیربکس صنعتی وظیفه انتقال نیرو به گیربکس و از آن را بر عهده دارند. این شفت ها می توانند توخالی (هالوشافت) یا توپر (تک خار) باشند و معمولاً از فولاد ساخته می شوند تا در برابر گشتاور و نیروهای دورانی بالا مقاومت کنند.
تفاوت علکرد شفت در گیربکس خودرو و گیربکس صنعتی چیست؟
میل جلو در یک گیربکس خودرو از طریق چند دنده به کلاچ متصل می شود و همیشه در وضعیت کار قرار دارد. هنگامی که میل متقابل با محور اصلی از طریق چرخ دنده ها مشبک می شود، شفت اصلی با توجه به نسبت دنده شروع به چرخش می کند. برای تغییر ضریب دنده، راننده به سادگی می تواند پدال کلاچ را فشار دهد، که میل جلو را از موتور جدا می کند و با استفاده از اهرم تعویض دنده، شفت اصلی را با میل جلو از طریق نسبت دنده دیگری متصل می کند.
اما در گیربکس صنعتی شافت ها محور اصلی گیربکس هستند که فقط به بلبرینگ ها و چرخ دنده ها متصل هستند و از اجزای اصلی برای انتقال گشتاور و دور ورودی در گیربکس صنعتی هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره گیربکس ها عملکرد، اجزا و انواع گیربکس را بررسی کنید تا بیشتر با گیربکس ها آشنا شوید.
بلبرینگ
بلبرینگ ها اجزای ضروری در یک گیربکس صنعتی هستند زیرا بارهای شعاعی و محوری محورهای گیربکس را تحمل می کنند. آنها چرخش روان و کارآمد چرخ دنده ها را تضمین می کنند و اصطکاک و سایش را کاهش می دهند. بلبرینگ های با کیفیت بالا برای عملکرد کلی و طول عمر گیربکس بسیار مهم هستند.
کاسه نمد
مهر و موم ها که به کاسه های نمدی نیز معروف هستند برای محافظت از بیرینگ گیربکس در برابر عوامل خارجی مانند گرد و غبار و آلاینده ها استفاده می شود. آنها همچنین به حفظ روغن روان کننده در داخل پوسته گیربکس کمک می کنند و از روانکاری مناسب چرخ دنده ها اطمینان می دهند و خطر آسیب یا خرابی را کاهش می دهند.
درپوش روغن
درپوش یکی از اجزای جعبه دنده است که چندین عملکرد را انجام می دهد. با تنظیم جریان روغن روان کننده در داخل گیربکس به کنترل روغن کمک می کند. همچنین یک نقطه بازرسی برای نظارت بر وضعیت گیربکس و انجام وظایف تعمیر و نگهداری فراهم می کند.