کلیدها یکی از مهم ترین قطعات الکتریکی صنعتی هستند که وظیفه خاموش شدن دستی یا خودکار و جریان برق را بر عهده دارند. کلیدهای مدار به دلیل ویژگی مهم برش خودکار برق، کارآمدتر و بهتر از کلیدهای دستی هستند. در این مقاله ابتدا در مورد دسته بندی های کلی کلید های برق صنعتی صحبت می کنیم و سپس به ارائه نوعی از کلید های برق به نام کلید های فشرده یا فشرده می پردازیم و در نهایت نحوه نصب این کلید های برق را در داخل جعبه ارائه می دهیم. ما با ما بمان.
طبقه بندی قطع کننده های مدار اتوماتیک
به طور کلی سیستم برق ایران به چهار بخش تقسیم می شود:
الف) سیستم های برق فشار ضعیف (تا 1000 ولت)
ب) سیستم های الکتریکی فشار متوسط (حداقل 1 کیلو و حداکثر 35 کیلو ولت)
ج) سیستم های فشار قوی (حداقل 35 کیلو ولت و حداکثر 230 کیلو ولت)
در) سیستم های برق فشار قوی (230 کیلو ولت و بالاتر)
هر یک از این بخش ها دارای کلیدها، کلیدهای مدار و قطع کننده های مدار خاص خود هستند. در این مقاله به کلیدهای برق فشار ضعیف سیستم برق اشاره می کنیم که شامل کلیدهای زیر تحت عنوان کلیدزنی اتوماتیک می باشد:
الف) قطع کننده مدار اتوماتیک یا ACB (مدار قطع کننده هوا)
ب) سوئیچ اتوماتیک فشرده یا MCCB (مدار شکن قالبی)
ج) مدار شکن محافظ موتور یا MPCB (مدار شکن محافظ موتور)
د) مدار شکن مینیاتوری یا MCB (مدار قطع کننده مینیاتوری)
ه) RCCB (شکن جریان باقیمانده)
کلید اتوماتیک فشرده چیست و چه کاربردی دارد؟
کلید اتوماتیک جمع و جور یک کلید سه حالته با ساختار فشرده در مقایسه با کلیدهای پنوماتیک و ژنراتور است. این کلید ممکن است دارای رله حرارتی باشد. رله مغناطیسی و رله الکترونیکی (واحد میکروولوژیکی) برای انواع حفاظت استفاده از این کلید برای قطع همزمان تمامی مراحل کلید در صورت اتصال کوتاه و خطای زیاد (بیش از حد جریان) دیگر مزیت کلیدهای اتوماتیک جمع و جور وجود موقعیت TRIP علاوه بر حالت باز و بسته است. این وضعیت کاربر را از یک خطا در مدار مطلع می کند. در حالی که دلیل قطع شدن کلید ممکن است چیزی غیر از خطای ذکر شده باشد.
همچنین مدارشکن های فشرده در مقایسه با سایر کلیدهای برق (به استثنای کلیدهای هوا) ظرفیت قطعی بالاتری دارند و این نشان دهنده عملکرد بهتر این کلیدها در برابر جریان های هجومی است، در نتیجه کاربرد عمومی کلیدهای اتوماتیک فشرده در فاز است. ورودی برق تابلو یا در ابتدای مدار. فقط کلیدهای اتوماتیک جمع و جور انواع مختلفی دارند و اساس انتخاب قفل پنل اتوماتیک مناسب، شناخت کامل کلید و لوازم جانبی آن است.
انواع کلیدی فشرده خودکار هستند
در ابتدای مطلب انواع کلید برق خودرو را معرفی کرده ایم. مقدمه ای بر کلید اتوماتیک جمع و جور و کاربرد آن شرح داده شده است. سوئیچ های فشرده اتوماتیک، نوع شبکه، محدوده ولتاژ. محدوده استفاده فعلی؛ طبقه بندی بر اساس روش حفاظت و غیره این عوامل در کنار برند انتخابی دلیل قیمت متفاوت این کلیدها در بازار است. در ادامه به معرفی انواع قفل اتوماتیک کامپکت می پردازیم.
تفاوت در تعداد پل های کلیدهای اتوماتیک فشرده
سیستم برق شما ممکن است تک فاز یا سه فاز باشد. علاوه بر حفاظت از جریان فاز، می توانید از جریان خنثی نیز محافظت کنید. بسته به برندی که انتخاب می کنید، فازها گزینه های حفاظتی مختلفی دارند. با وجود اینکه کلیدهای مدار شکن سیار موجود در بازار ایران کلیدهای سه فاز سیار هستند، اما می توانید از کلیدهای برق تک قطبی تا چهار قطبی سیار استفاده کنید. حفاظت از جریان صفر در مدل های دو پل و چهار پل این کلید شکن موجود است.
تفاوت در محدوده فعلی سوئیچ اتوماتیک جمع و جور
امروزه طیف کلیدهای برق فشرده و به خصوص کلیدهای سه فاز فشرده بسیار گسترده تر از کلیدهای مدار قطع کننده بادی، مینیاتوری، حرارتی و نجات است. اگرچه این کلیدها محدوده جریان بسیار پایین 1 تا 15 آمپر را در اکثر برندها پوشش نمی دهند. اما رنج فعلی آنها از 16 تا 1600 آمپر است. این محدوده جریان شامل جریان سوئیچ های کوچک از 16 آمپر تا 125 آمپر، کلید های حرارتی از 16 آمپر تا 100 آمپر و سوئیچ های هوا از 630 تا 1600 آمپر می باشد.
تفاوت قدرت سوئیچ جرقه زنی اتوماتیک
با توجه به نوع رله حفاظتی در تابلو برق سطح سوئیچ محدوده جریان را تغییر دهید و سایر پارامترهای اساسی، سوئیچ های جریان اتوماتیک می توانند مقاومت های شکست متفاوتی داشته باشند، مانند مقاومت در برابر شکست قطعات فشرده نوع ثابت. کلیدهای اتوماتیک در محدوده جریان 630 آمپر برند خاص ممکن است با سایر برندهای دارای مشخصات متفاوت باشد. مقاومت در برابر شکست یک شاخص مهم در کلیدهای اتوماتیک فشرده است. و میزان قابل قبول جریان هجومی از سوییچ را در زمان بروز خطا و در مدت زمان معین نشان می دهد. بدیهی است که اگر مقدار فعلی بیشتر از مقدار در نظر گرفته شده برای سوئیچ باشد. حتی اگر سوئیچ مدار را قطع کند اما این نیز ناپدید می شود.معمولاً قدرت شکست یک کلید اتوماتیک سه فاز بسته به برند انتخابی از 25 تا 200 کیلو آمپر متغیر است. متداول ترین محدوده قدرت شکست 25 کیلو آمپر است.مقاومت شکست یکی از پارامترهای مهم تفاوت کلیدهای اتوماتیک فشرده با کلیدهای مینیاتوری است.
تفاوت در نوع رله محافظ در قطع کننده مدار فشرده (شکن مدار قابل تنظیم یا قطع کننده مدار ثابت) یافت می شود.
ابتدایی ترین و فشرده ترین کلید مدار دارای دو رله حرارتی و مغناطیسی برای انجام عملکردهای حفاظتی است. این رله ها می توانند از نظر محدوده جریان عملکرد کلید قابل تنظیم یا غیر قابل تنظیم باشند. تنظیم مقدار جریان عملیاتی حداقل 0.8 و حداکثر 1 می باشد مثلاً در یک مدارشکن فشرده با قابلیت قرار دادن رله های حفاظتی در محدوده 100 آمپر ممکن است محدوده جریان کاری 80 تا 100 آمپر داشته باشد. بر این اساس، قطع کننده های مدار جمع و جور که تنظیمات رله حفاظتی ندارند را قطع کننده های مدار ثابت فشرده یا MCCB غیرقابل تنظیم می نامیم و مدار شکن های فشرده ای که امکان تنظیم رله های محافظ را دارند، قطع کننده های مدار فشرده قابل تنظیم یا MCCB قابل تنظیم نامیده می شوند.
در نظر بگیرید که در کلید اتوماتیک دو کلید مغناطیسی و حرارتی داریم. کلیدهای نصب نصب شده در بازار به سه دسته تقسیم می شوند که در هنگام خرید باید به آن ها دقت کرد:
الف) کلید اتوماتیک قابل تنظیم با رله حرارتی قابل تنظیم و رله آهنربای دائم
ب) قطع کننده مدار قابل تعویض با رله مغناطیسی متغیر و رله حرارتی ثابت
ج) قطع کننده مدار قابل تنظیم با رله حرارتی و مغناطیسی قابل تنظیم
همانطور که می بینید؛ رله های ایمنی ذکر شده دارای خواص مغناطیسی و ترموفیزیکی می باشند. با گسترش روزافزون علم و فناوری و ظهور آی سی ها در حوزه الکترونیک؛ دانش الکترونیک و کامپیوتر در شاخه الکترونیک قدرت به کار گرفته شد که منجر به ایجاد رله های ایمنی جدید برای قطع کننده های مدار کوچک شد. این رلهها که در بازار به عنوان رلههای میکرولوژیک شناخته میشوند، دارای حفاظتهای متعددی مانند حفاظت از دمای کلید و اندازهگیری پارامترهای مدار مختلف هستند. همچنین این رله ها امکان نظارت و کنترل آسان از راه دور را با استفاده از شبکه های صنعتی فراهم می کنند. انواع مختلفی از رله میکروبی وجود دارد. بر این اساس، آنها را واحدهای خرد منطقی نیز می نامند که گاهی قابل تعویض هستند. بنابراین، به طور خلاصه، قطع کننده های مدار کوچک را می توان بر اساس رله های حفاظتی به دسته های زیر تقسیم کرد:
1) کلید اتوماتیک ثابت فشرده
2) کلید اتوماتیک جمع و جور قابل تنظیم
2-1) مدار شکن فشرده قابل تنظیم حرارتی
2-2) سوئیچ اتوماتیک فشرده قابل تنظیم مغناطیسی
2-3) مدار شکن فشرده مغناطیسی قابل تنظیم حرارت
تفاوت در نحوه نصب قفل خودکار فشرده
اگرچه هنگام خرید یک کلید اتوماتیک فشرده، فقط یک کلید ثابت دریافت می کنید. اما می توان گفت کلید اتوماتیک جمع و جور با کلید کشویی قابل بررسی و تعمیر است. این یکی از ویژگی های دکمه های خودکار است که می توانید در حالت ثابت یا کشویی از آن استفاده کنید. در حالت کشویی، کلید مدار دارای دو لوازم جانبی جداگانه است. پایه و قاب اصلی کشویی دارای پایه سوکت هستند. کلید اتوماتیک جمع و جور کشویی به ما امکان تعمیر یا تعویض کلید را می دهد. در صورت قطع برق، کلید را از روی پنل خارج کرده و بدون باز کردن پیچ پایانه های برق، عملیات لازم را انجام دهید.
توجه به پارامترهای مهمی که روی کلید اتوماتیک جمع و جور مشخص شده است که می تواند باعث تفاوت بین کلیدها شود.
علامت ها و پارامترهایی وجود دارد که روی در یا بدنه کلید (روی برچسب کلید) نوشته شده است و نکته مهمی است که کلیدهای اتوماتیک کوچک را متمایز می کند. در اینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم:
الف) Ui: ولتاژ ایزوله کلید اتوماتیک فشرده
ب) Ump: مقدار حداکثر ولتاژ ضربه ای نامیده می شود این پارامتر می تواند مضربی از ولتاژ اسمی باشد مقدار این پارامتر در اکثر کلیدهای برق فشرده برابر با 690 ولت است.
ج) Ue: ولتاژ عملیاتی عبارت است از ولتاژ نامی یا ولتاژ عملیاتی قطع کننده مدار قالبی که ولتاژ کاری یا حداکثر ولتاژ بین فازهای ورودی نیز نامیده می شود. سطح این ولتاژ در شبکه فشار ضعیف ایران حداکثر 400 ولت است.
(د) Ics: این یک اتصال کوتاه است که با فشردن مکرر یک کلید اتفاق می افتد. برش ساخته شده است، کلید سالم است.
ه) Icu: شخصیت اصلی جریان اتصال کوتاهی است که یک بار با آن مواجه می شود. جداسازی کامل است و کلید آسیبی ندیده است.
و) Im: جریان اتصال کوتاه را کلید می گویند. مقدار آن برای کلیدهای دارای رله مغناطیسی 5 تا 10 برابر بیشتر از جریان بار یک کلید اتوماتیک فشرده است.
ز) Ir: جریان بار تنظیم کننده یا ظرفیت حفاظتی تنظیم کننده کلید که حد جریان خروجی کلید جمعی اتوماتیک را تعیین می کند.
ح) استاندارد محیطی IEC: این استاندارد ممکن است بسته به شرایط محیطی در محل کلید (سرد و خشک، گرم و خشک، گرم و مرطوب، گرد و غبار) متفاوت باشد.
نحوه نصب کلید اتوماتیک
همانطور که در بالا اشاره کردیم، کلیدهای اتوماتیک فشرده به دو صورت ثابت یا کشویی در داخل پنل نصب می شدند. در حالت ثابت، می توانید سوئیچ اتوماتیک جمع و جور خود را به صورت افقی، عمودی یا عقب بر روی یک پنل یا پانل نصب کنید. در مرحله بعد، کابل های برق را به پایانه های برق وصل کنید و در نهایت با برداشتن درپوش کلید. تجهیزات اضافی را وصل کنید. روش دیگر این است که کلید را به پنل وصل کنید و سپس یک وسیله جانبی دستگیره دور کوتاه یا بلند را روی آن نصب کنید. تمام این عناصر در نمودارهای زیر نشان داده شده است.