وقتی یلدا دورهمی برپا می کند/ از «چیلله قارپیزی» تا حفظ سنت ها – خبرگزاری آنلاین | اخبار ایران و جهان

خبرگزاری آنلاین – گروه استان‌ها، زهرا ناصران: چیلله قارپیزی نماد اصلی شب یلدا خانواده‌ها را با آنلاین کنار هم جمع می‌کند تا با بریدن آن خانواده‌ها بخت آزمایی می‌کنند و روز اول زمستان را با تعبیر رنگ آن شروع می‌کنند.

مردم روستاها حافظان سنت‌های قدیمی زیبا هستند که به بهانه این سنت‌های تکرار نشدنی بیش‌ترین لحظات را کنار هم شیرین کام می‌شوند و به بهانه این سنت دیرینه لباس‌های جدیدی بر تن می‌کنند و این مردم ساده زیست دلخوش، میزبان این خاتون پیام آور فصل سرما هستند.

چیلله لیک نوعروسان

خانواده‌های نوعروسان و تازه دامادها با تکریم جشن یلدا رنگ و بوی خاصی به فضای عاشقانگی فرزندان خود می‌بخشند و با بردن خنچه «چیلله لیک» آخرین روز پاییز را گرامی داشته و آغاز فصل سرد را به همدیگر تبریک می‌گویند.

هندوانه تزئین شده، میوه‌های متنوع فصل، انواع شیرینی‌ها، آجیل، طلا و لباس در قالب یک خنچه بیانگر دلگرمی خانواده داماد به عروس و بالعکس است تا به همدیگر نشان دهند تا عروس و داماد در شرایط سخت نیز پشت هم را گرم کنند و با گذراندن روزهای سخت منتظر روزهای نویدبخش زندگی از جمله بهار باشند.

پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها خاطرات را بازگویی می‌کنند و و بدین صورت شب یلدا دلپذیرتر می‌شود و فال شب یلدا و خواندن بایاتی توسط بزرگترها به نیت‌های خوش تعبیر می‌شوند.

پیامبر اسلام می‌فرمایند: «صِلَةُ الرَّحِمِ تَعمُرُ الدِّیارَ وَ تَزیدُ فی الأعمارِ وَ اِن کانَ اَهلُها غَیرَ اَخیارٍ»، پیوند با خویشاوندان شهرها را آباد می‌سازد و بر عمرها می‌افزاید، هر چند انجام دهندگان آن از نیکان هم نباشند.

شب یلدا بهانه‌ای برای صله رحم

شب یلدا یا همان “شب چله” همچون مناسبت‌های دیگر سال با سنت‌های زیبایش بهانه‌ای برای صله رحم و گذراندن لحظه‌های زیبای زندگی در کنار بزرگترهای خانواده و فامیل است، اما در این میان کسانی هستند که خوشی های لحظات زندگی را محدود به خودشان کرده و گرمی کانون خانواده آنها از وجود بزرگترها خالی است، بزرگترهایی که در گوشه‌های خانه سالمندان بدون داشتن گوشه چشم و امیدی به دیدار فرزندانشان، گرمی محبت را فقط با یادآوری خاطرات گذشته در اشک‌هایشان مرور می‌کنند.

بساط فروش خوراکی‌های شب «یلدا» یا شب «چلله» از چند روز پیش برپاست، وارد بازار بزرگ تبریز می‌شوم و از بازار میوه فروشان راه خود را سر می‌گیرم، غوغای میوه فروشان حس زیبایی در آدمی خلق می‌کند و مشتاق خرید می‌کند، «چیلله قارپیزی، دمله یارپیزی» تمام بازار پر از همهمه میوه فروشان شده است و صدای فروش هندوانه و بوی دلپذیر این میوه تا سقف بازار تبریز بالا رفته است، طوری که تکه‌ای از این میوه به عنوان پذیرایی خریداران اختصاص داده شده و آنها پس از امتحان طعم خوشایند هندوانه از این میوه برای چیدمان سرسبز سفره‌های خود را با عشق و علاقه خریداری می‌کنند.

انار با صد دانه یاقوت اش دومین میوه‌ای است که بدون پوست کندن و جدا کردن دانه هاش شب را به روز نمی‌رساند و یکی از بایدهای سفره چله است، میوه‌ای که سرو آن با پودر گل محمدی بوی خوشی را در فضای خانه می پیچد و صبر و بردباری را به آدمی می‌آموزد تا با پیشه کردن صبر بهترین دانه‌های بهشتی را سر سفره بیاورد.

و میوه‌های فصلی نیز خریداران زیادی را به خود اختصاص داده است تا سفره‌ها را رنگین‌تر کنند.

بازار داغ خرید شب چله

از یک تیمچه بازار که رد می‌شوم، صدای باقالی فروشان غوغا کرده است و مردم برای خرید باقالی یا پخله صف کشیده‌اند و یکی پس از دیگری می خرد و راه را برای دیگر خریداران باز می‌کند.

و کمی آن طرف تر هم صدای چغندرفروشان هم یلدا و خوراکی خوشمزه اش را برای ما تداعی می‌کند.

از هر کوی که می‌گذرم شاهد خرید مردم هستم، خرید شکلات‌های رنگارنگ برای رنگین کردن شکلات خوری ها و ریس ها و نوقاهای مخصوص تبریز که چشیدن طعم بی نظیر آنها برای هر سنی توصیه می‌شود.

تنور قنادی فروشان این روزها بیش از پیش داغ است و هنرمندان این عرصه با هنرنمایی خود کیک‌ها را بیشتر شبیه هندوانه و انار می‌آرایند و گاهی یک بیت شعر زیبا نیز روی کیک‌ها حک می‌کنند.

همچنین عده‌ای از افراد نیز برای پذیرایی از میهمانان خود اقدام به خرید شیرینی سنتی قرابیه، پیچ انگشتی و دیگر شیرینی‌های رایج در سفره آذربایجانی‌ها می‌کنند.

جلوی یک تیمچه ای نیز آجیل فروشان بساط خود را پهن کرده‌اند، در این میان بازار آجیل فروشان نیز خریداران مخصوص خود را دارند و عده‌ای از مردم نیز از مغازه‌ها و از روی تبق ها با قیمت‌های تخفیف خورده خریداری می‌کنند و عده‌ای نیز به خرید تخمه بسنده می‌کنند و راه خود را پیش می‌گیرند.

بزرگان ما از دیرباز تاکنون حافظ آئین‌ها و سنتهایمان بوده‌اند و ما امروز نباید با چشم و هم چشمی‌ها این شب عزیز را به شب ماتم و دلخوری تبدیل کنیم و جیب‌های خالی خود را به رخ همدیگر بکشیم، نه، یلدا یا همان چلله فزون محبت در دل‌ها، صله رحم و یکی از دلخوشی های ما را در تاریخ روایت می‌کند که کوچکترها به خانه بزرگترها جمع شده و لحظات نایاب را در کنار هم می‌زیستند.

اکنون با افزایش قیمت خوراکی‌ها چه خوب است هر خانواده با برنامه ریزی قبلی با میزبان یکی از خوراکی‌ها را تهیه کرده و خود را در این سفره و شب زیبا سهیم بداند و تمام هزینه‌ها بر سر میزبان آوار نشود و همگی لحظات طلایی سرشار از عشق را به تقویم زیبای زندگی خود اضافه کنند.