محاسبه دیه، بر اساس مبلغی که توسط قوه قضاییه و به صورت سالانه اعلام می‌گردد، انجام می‌شود. از همین رو پزشکی قانونی، با اعلام میزان صدمات وارده به فرد و اعلام آن به دادگاه، مسیر محاسبه دیه را هموار کرده و دادگاه نیز بر اساس گواهی پزشکی قانونی، مبلغ دیه را اعلام میکند.
نرخ دیه چگونه محاسبه می‌شود؟
مبلغ دیه کامل یک انسان، برابر است با نرخ به روز ۱۰۰ شتر سالم و بدون عیب که خیلی هم لاغر نباشند. لازم به ذکر است دیه در زمان پرداخت آن محاسبه خواهد شد. به عنوان مثال اگر جنایت در سال ۹۸ واقع شده باشد، ولی دیه در سال ۱۴۰۲ پرداخت شود، مبلغ دیه بر اساس نرخ دیه ۱۴۰۲ محاسبه می‌شود.
از طرف دیگر در بعضی موارد و برای برخی از صدمات، دیه ای در قانون مجازات اسلامی پیش بینی نشده است. به همین دلیل در هنگام بروز چنین مواردی، دادگاه مطابق گواهی پزشکی قانونی و براساس تشخیص خود، مبلغی را به عنوان اعلام میکند که فرد خاطی موظف به پرداخت آن است.
ماده ۴۴۹ قانون مجازات اسلامی ارش را اینچنین تعریف میکند: ارش، دیه غیرمقدر است که میزان آن در شرع تعئین نشده است و دادگاه با لحاظ نوع و کیفیت جنایت و تأثیر آن بر سلامت مجنیٌ‌علیه و میزان خسارت وارده با در نظر گرفتن دیه مقدر و با جلب نظر کارشناس میزان آن را تعیین میکند. مقررات دیه مقدر در مورد ارش نیز جریان دارد، مگر اینکه در این قانون ترتیب دیگری مقرر شود
دانستنی ها: سایت اخبار اقتصادی
جدول دیه در سال ۱۴۰۲
به طور کل دیه اعضای بدن، هر ساله توسط قوه قضاییه تعیین می‌شود. در جدول زیر و مبلغ آن در سال ۱۴۰۲ آورده شده است:
| نوع دیه | مبلغ در سال ۱۴۰۲ |
| دیه کامل در ماه های غیر حرام | ۹۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
| دیه کامل در ماه های حرام | ۱/۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
| دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد | ۷۲/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
| دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام | ۷۲/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
| ۹۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان | |
| دیه شکستگی ترقوه | ۲۸/۸۰۰/۰۰۰ تومان |
| دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه | ۹۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
| دیه زخم شدگی در حد حارصه | ۴/۵۰۰/۰۰۰ تومان |
| دیه زخم شدگی در حد دامیه | ۱۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
| های پیشین که کامل ساقط شوند | ۴۵/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
| دیه دندان های پشتی که کامل ساقط شوند | ۲۲/۵۰۰/۰۰۰ تومان |
| دیه یک دست | ۴۵۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
| دیه یک پا | ۴۵۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
| دیه شکستگی دنده‌های محیط بر قلب | ۲۷/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
| دیه خرد شدگی استخوان مطلوب التیام یافته | ۱۶۲/۰۰۰/۰۰۰ تومان |
توجه: برخی از مقادیر مندرج در این جدول، ممکن است با ابلاغیه جدید قوه قضاییه، با تغییراتی مواجه شوند. در صورت اعلام نرخ قطعی دیه ۱۴۰۲ و جدول اصلی آن، این ارقام، بلافاصله به روز رسانی خواهند شد.
حال برای فهم بهتر جدول فوق، به توضیح برخی از اصطلاحات به کار رفته در آن می‌پردازیم. در فقه از جراحت‌هاى پدید آمده در سر و صورت «شِجاج» و در غیر سر و صورت «جرح» تعبیر مى‌گردد.
شجاج خود بر هشت قسم است که در اینجا تنها به سه قسم آن اشاره میکنیم:
- حارصه: خراشیدگى پوست بدون جریان خون
- هاشمه: آنچه موجب شکستگی استخوان گردد، هرچند با جراحت همراه نباشد
- دامیه: زخمى که کمى در گوشت نفوذ کرده و خون جارى شده است (در این صورت باید پرداخت شود)
دیه‌های مربوط به حارصه
حارصه سر و صورت: جراحت حارصه چنانچه بر روی سر یا صورت ایجاد شود، دیه آن یک‌صدم یا یا یک شتر خواهد بود.
حارصه بدن: جراحت حارصه چنانچه بر روی بدن ایجاد شود، دیه آن نیم‌صدم یا خواهد بود.
حارصه دست و پا: جراحت حارصه چنانچه بر روی هر یک از دست‌ها یا پاها ایجاد شود، دیه آن نیم‌صدم یا نیم‌درصد دیه کامل خواهد بود.
حارصه هر بند انگشت (به جز انگشت شست): جراحت حارصه چنانچه در هر یک از بندهای انگشتان دست و یا پا ایجاد شود به غیر از انگشت شست، یک‌صدم از یک‌سوم از یک‌دهم دیه کامل خواهد بود.
حارصه هر بند انگشت شست دست یا پا: جراحت حارصه چنانچه در هر یک از بندهای انگشتان شست دست یا پا ایجاد شود، یک صدم از یک دوم از یک دهم دیه کامل خواهد بود.
حارصه گردن: جراحت حارصه جنانچه بر روی گردن ایجاد شود، دیه آن نیم صدم دیه کامل یا نیم درصد دیه کامل خواهد بود.
به طور کلی در مورد جراحت حارصه که در عضوی از اعضای بدن (غیر سر و صورت) واقع شده باشد، در صورتی که آن عضو دارای دیه معین باشد، دیه به نسبت یک‌صدم از دیه آن عضو تعیین می‌شود، و چنانچه آن عضو دیه معین نداشته باشد، برای آن ارش تعیین می‌شود .
به عنوان مثال چنانچه حارصه بروی دست واقع شده باشد، دیه آن به روش یک‌صدم از نصف دیه کامل محاسبه میشودکه میزان دیه آن، معادل نیم‌درصد یا نیم‌صدم دیه کامل خواهد شد یا به طور مثال برای هر انگشت معادل یک دهم دیه کامل محاسبه می ود.
انواع دیه
بر اساس قانون مجازات اسلامی دیه را می‌توان به چند دسته زیر تقسیم کرد:
دیه قتل: دیه قتل مطابق یک بوده که مبلغ آن هر ساله توسط قوه قضائیه اعلام می‌شود.
دیه منافع اعضا: در صورتی که فرد مجرم، اعمالی انجام دهد که دیگری حواس خود را از دست بدهد، فرد خاطی باید دیه منافع آن عضو را پرداخت نماید. به طور مثال توانایی شنیدن مختل شده اما به خود گوش آسیبی وارد نشود. این نوع دیه شامل مواردی چون دیه بینایی، دیه شنوایی، دیه عقل، دیه بویایی و دیه صوت و گویایی است.
دیه جراحت: در صورتی که فردی مرتکب جنایتی شده که طرف مقابل با جراحت روبرو گردد، باید دیه جراحت بپردازد که تعیین مبلغ آن بر اساس میزان جراحت و به تشخیص پزشکی قانونی صورت می‌گیرد. مانند ، زخم، تورم و …
دیه اعضای بدن: در صورتی که از عضوی تنها یک عدد در بدن انسان وجود داشته باشد و فرد مجرم، آن عضو در بدن فردی دیگر را از بین ببرد، باید یک دیه کامل بپردازد. اما اگر از آن عضو، دو عدد وجود داشته باشد، از بین بردن یکی از آن دو، مجازات پرداخت نصف دیه کامل را به همراه خواهد داشت و اگر هر دو عضو از میان بروند، مبلغ دیه برابر با دیه کامل انسان محاسبه خواهد شد. در این حالت، ست و یا گوش فرقی با هم ندارند و در صورت از بین رفتن یا دو عضو میزان دیه تعین می شود.
تفاوت دیه مرد و زن در قانون مجازات اسلامی
مطابق مواد ۵۶۰ و ۵۶۲ قانون مجازات اسلامی، در صورتی که آسیب و صدماتی منجر به نقص عضو و زوال منافع گردد، میزان « نصف دیه مرد» محاسبه می‌شود.
البته باید گفت تامین تفاوت دیه زن و مرد، مطابق ماده ۵۵۱ مجازات اسلامی، در کلیه جرایم بر عهده صندوق تامین خسارت‌های بدنی است.
در شرایطی که جهت آسیب وارده، ارش پرداخت شده یا صدمه از نوع جراحات منتهی به زوال منافع یا نقص عضو نشده باشد، تفاوتی میان زن و مرد نیست و دیه و ارش، حتی در صورتی که بیش از ثلث (یک سوم) باشد، نصف نخواهد شد و با دیه مرد مساوی است.
از طرف دیگر، مطابق قانون در تمامی خسارات وارده بر شخص ثالث (نفر سوم) که از طریق حوادث رانندگی ایجاد و دیه توسط شرکت‌های بیمه پرداخت می‌شود، هیچ تفاوتی میان زن و مرد نبوده و هر دو جنس، از دیه کامل برخوردار خواهند شد.
دیه در ماه های حرام
مطابق ماده ۵۴۹ قانون مجازات اسلامی، دیه کامل، هر ساله در مقررات شرع تعیین می‌گردد. همچنین بر اساس ماده ۵۵۵ اگر رفتار مرتکب و فوت مضروب، هر دو در ماه‌های حرام انجام گیرد یا در محدوده حرم مکه واقع شود، خواه عمل به صورت عمد باشد و خواه غیر عمد، علاوه بر دیه نفس، یک سوم دیه نیز به آن اضافه شده و فرد خاطی ملزم به پرداخت می‌گردد.
بر همین اساس، در نرخ دیه سال ۱۴۰۲ آخرین مبلغ دیه کامل انسان در ماه های حرام ۱/۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان محاسبه شده است. ماه‌های حرام عبارتند از:
مطابق تبصره همین ماده، معیار آغاز و پایان ماه های حرام، مغرب شرعی است. یعنی ماه رجب از مغرب شرعی روز آخر ماه جمادی الثانی آغاز و با مغرب آخرین روز ماه رجب پایان می‌یابد.
لازم به تاکید است که تغلیظ دیه(افزایش یک سومی یا ۳۰ درصدی دیه) در ماه های حرام، تنها مربوط به قتل و منجر شدن به فوت مضروب است و جراحات و نقص عضو و غیره مشمول این قاعده نمیشوند
آیا می توان دیه را قسط بندی کرد؟
تقسیط دیه در دادگاه طبق قانونT فقط در صورت توافق و رضایت طرفهای دعوی امکان پذیر است. در این مواقع، قاضی برای قسط بندی دیه درصدی مشخص از مبلغ کل دیه را برای hقساط آن و با توجه به سال پرداختی، در نظر می‌گیرد تا دچار اشتباه نشود.
همچنین ادعای اعسار (عدم توانائی مالی) نیز میتواند دلیل دیگری برای تقسیط دیه باشد. بدین ترتیب که معسر(شخص ناتوان در پرداخت مبلغ) ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ اجراییه، تمام مدارک مبتنی بر میزان دارائی و موجودی وجوه وی در بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری خود را مستنداً تقدیم دادگاه نماید.
پس از ثبت دادخواست اعسار و برای جلوگیری از بازداشت نشدن شخص محکوم، کفیل یا وثیقه معتبر به میزان مبلغ مشخص شده توسط دادگاه به تشخیص دادگاه ضروری خواهد بود، مگر آنکه شخص متضرر با رضایت خود و بدون دریافت تامین با آزادی او موافقت نماید.
نحوه اعتراض به پزشکی قانونی
نظریه‌های پزشکی قانونی، نظریه‌هایی کارشناسانه به حساب می‌آیند که می‌توان مانند نظر کارشناسان رسمی دادگستری، به آنها اعتراض داشت.
چنین مسئله‌ای به این معنا بوده که ممکن است در نظریه کارشناسان پزشکی قانونی، تمامی خسارات وارده اعم از جراحات، آسیب‌ها و… به صورت کامل ذکر نشده باشند یا به هر دلیلی، در نظریه پزشکی قانونی ابهامات، ایرادات و مشکلات متعدد دیده شود.
که در این شرایط نیاز است تا در زمان قانونی، نسبت به آن اعتراض صورت بگیرد یا توسط یکی از طرفین، تقاضای دریافت توضیح، ارائه شود.
از زمان اعلام رای کمیسیون پزشکی، طرفین به مدت یک هفته زمان اعتراض دارند و پس از اتمام این زمان حق اعتراض از آنها سلب می‌گردد. در این زمان و هنگام اعلام اعتراض، فرد معترض وظیفه دارد هزینه‌های کمیسیون پزشکی را پرداخت کند که این مبلغ مطابق با تعرفه تعیین شده از جانب پزشکی قانونی است.
اگر پس از اعلام اعتراض و بررسی‌های مجدد، پزشک مقصر شناخته شود، این امکان برای فرد معترض وجود دارد که خسارات و ضرر و زیان‌های وارده از جمله هزینه‌های پرداختی بابت کمیسیون پزشکی را مطالبه کند.
اخبار بورس ایران و جهان روند خروج سهام از بورس در حالی ادامه دارد که دو سال قبل مقامات دولت سیزدهم، حل بحران بورس را یکی از ساده‌ترین و پیش‌پاافتاده‌ترین اقدامات در دست اجرا معرفی می‌کردند .وعده ای که خاندوزی و تیم اقتصادی دولت بارها درباره اش زمان اعلام کردند و بی هیچ حاصلی پیش رفته است.
مهلت پرداخت دیه
مهلت پرداخت دیه از زمان وقوع جنایت و یا حادثه به ترتیب زیر است (مگر اینکه به نحو دیگری تراضی (توافق) شده باشد)
در جرائم عمدی موجب دیه مانند ضرب و جرح عمدی، مهلت پرداخت دیه ظرف مدت یک سال قمری است.
در جرائم شبه عمد مانند تصادف جرحی یا فوتی، حوادث ناشی از کار و قصور پزشکی و … مهلت پرداخت دیه ظرف مدت دو سال قمری است و پرداخت کننده باید هر سال نصف آن را پرداخت نماید،
در جرائم خطای محض مانند جرح و آسیبی که به وسیله صغیر انجام شده باشد، مهلت پرداخت دیه، ظرف مدت سه سال قمری است و پرداخت کننده باید هر سال یک سوم دیه را پرداخت نماید.
هرگاه پرداخت کننده در بین مهلت‌های مقرر نسبت به پرداخت تمام و یا قسمتی از دیه اقدام نماید، محکوم له (شخصی که حکم به نفع او صادر شده) مکلف به قبول آن است.
در صورتی که پرداخت کننده بخواهد هریک از انواع دیه را پرداخت نماید و یا پرداخت دیه به صورت اقساطی باشد، معیار قیمت زمان پرداخت است مگر آنکه به یک مبلغ قطعی توافق شده باشد.
در مواردی که بین مرتکب جنایت عمدی و اولیاء دم یا مجنی علیه بر گرفتن دیه توافق شود اما مهلت پرداخت دیه مشخص نگردد، دیه باید ظرف مدت یک سال از حین تراضی پرداخت گردد.
کلام پایانی
در انتها در خصوص نحوه دریافت و پرداخت دیه باید گفت که پس از تعئین میزان دیه، حکم به بخش اجرای احکام ارسال می‌شود و محکوم له (شخص زیان دیده) شماره حساب بانکی خود را اعلام میکند، سپس محکوم علیه موظف است در زمان مشخص شده وجه را به حساب وی واریز کرده و فیش مبلغ دیه دریافتی بر اساس میزان خسارت تعیین می گردد و تعیین میزان خسارت نیز به عهده پزشکی قانونی است . به این صورت که تعیین میزان ده به کمک پرونده پزشکی و وضعیت بهبود یافتن صدمات وارده مشخص می شود . بر اساس توضیحات فوق مادامی که نظریه پزشکی قانونی اعلام نگردد تعیین میزان دیه مقدور نخواهد بود . در مقاله زیر در رابطه با دیه شکستگی دست 1402 توضیحاتی داده خواهد شد .
دیه استخوان در سال 1402
«دیه شکستگی استخوان هر عضو، در صورتی که شکستگی به طور کامل بهبود نیابد، یک‌پنجم دیه همان عضو و در صورتی که که به صورت کامل و بدون هیچ عیب و نقصی بهبود یابد، چهار بیست‌وپنجم دیه همان عضو است»
ارش
در قانون مجازات‌های اسلامی، برای برخی از جرائم و به صورت دقیق و واضح، مبلغی تحت عنوان دیه در نظر گرفته نشده است. مثلا دیه شکستگی دست مبلغی معادل 450 میلیون تومان است ولی در صورت وجود پلاتین باید برای تشخیص مقدار دیه ارش تعیین گردد. بر همین اساس قانون مجازات اسلامی ارش را برای تعیین این موارد در نظر گرفته است.
نرخ دیه در سال 1401
دیه کامل در ماه های غیر حرام 9۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه کامل در ماه های حرام 1/2۰۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد 72/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام 72/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی بینی 9۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه 9۰/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه زخم شدگی در حد حارصه 4/500/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه زخم شدگی در حد دامیه 18/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه دندان های پیشین که کامل ساقط شوند 45/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه دندان های پشتی که کامل ساقط شوند 17/500/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه یک دست 450/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه یک پا 450/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه شکستگی دنده‌های محیط بر قلب 27/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه خرد شدگی استخوان مطلوب التیام یافته ۱۰۸/۰۰۰/۰۰۰ تومان
دیه هاشمه (شکستگی استخوان)
ضرباتی که موجب شکستگی استخوان گردند حتی بدون وجود جراحت، شکستگی هاشمه محسوب می شود.
دیه جراحت حارصه (خراشیدگی)
چنانچه پوست خراشیده شود و بدون خونریزی باشد جراحت حارصه نامیده می شود. در صورتی که جراحت و خراشیدگی حارصه بر روی سر و یا صورت ایجاد گردد دیه آن یک صدم دیه کامل محاسبه می گردد مبلغی در حدود 9 میلیون تومان. اما اگر جراحت حارصه بر روی دیگر اعضای بدن صورت بگیرد دیه آن به نیم درصد کاهش خواهد یافت برای مثال دیه شکستگی دست 450 میلیون و دیه حارصه دست مبلغی معادل 4 میلیون و 500 هزار تومان می باشد.
دیه دامیه (زخم شدگی)
جراحت دامیه به جراحتی گفته می شود که آنقدر عمیق نیست که بریدگی در نظر گرفته شود اما موجب آسیب به گوشت نیز شده است. مبلغ دیه دامیه 2 درصد دیه کامل یعنی مبلغی معادل 18 میلیون تومان است. در صورتی که جراحت دامیه روی هر یک از اعضای بدن اتفاق بیفتد دیه آن 2درصد دیه کامل آن عضو خواهد بود. به عنوان مثال دیه دامیه دست 2درصد دیه دست یعنی مبلغی معادل 9 میلیون تومان خواهد بود.
دیه کبودی
ضربات یا صدماتی که موجب و تغییر رنگ پوست شوند نیز مشمول پرداخت دیه خواهد بود.بر طبق قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ، دیه کبودی سر و صورت 0.3 درصد از دیه کامل و در سایر نقاط بدن 0.15 درصد از دیه کامل است. در واقع دیه کبودی سر و صورت در سال 1401 مبلغی معادل 2.700.000 تومان و سایر اعضای بدن مبلغی معادل 1.350.000 هزار تومان خواهد بود.
دیه کندن موی سر 1401
در واقع میزان با توجه به نظر قاضی و قانون گذار تعیین می شود . قاضی نیز بر اساس نظریه کارشناس رسمی دادگستری مقدار دیه را مشخص می نماید که به این نوع دیه ارش گفته می شود .
دیه شکستگی لگن 1401
چنانچه شخصی بر اثر حادثه دچار و دیه شکستگی دست و یا هر گونه شکستگی در استخوان ها شود پس از مراجعه به پزشکی قانونی این ارگان پس از بررسی صدمه و جراحت وارده برای شخص طول درمان صادر می نماید. شخص پس از طی طول درمان ملزم به مراجعه مجدد به پزشکی قانونی خواهد بود . پس از مراجعه، پزشکی قانونی بر اساس التیام صدمات شخص درصد شکستگی و تشخیص اینکه شکستگی بدون عیب درمان خواهد شد یا خیر را در طی نامه ای به مراتب بالاتر ارجاع خواهد داد . بر اساس این نامه قاضی مبلغ دیه شکستگی لگن 1401 را طی حکم نهایی به اشخاص ابلاغ نموده و فرد خاطی ملزم به پرداخت دیه خواهد شد.
دیه شکستگی پا 1401 در ماه های حرام و غیر حرام
مطابق ماده ی 560 قانون مجازات اسلامی :
“دیه زن و مرد در اعضاء و منافع تا کمتر از ثلث دیه کامل مرد یکسان است و چنانچه ثلث یا بیشتر شود دیه زن به نصف تقلیل می یابد.”
لذا مقدار برای هردو یکسان می باشد.
و مطابق ماده 557 قانون مجازات اسلامی :
“تغلیظ دیه مخصوص قتل نفس است و در جنایت بر اعضاء و منافع جاری نیست.”
دیه شکستگی پا 1402 در ماه حرام و غیرحرام برابر است.
مشاورین حقوقی ایرانلا
با آرزوی سلامتی برای همه شما عزیزان، چنانچه در رابطه با دیه شکستگی دست، و موضوع دیات و هر گونه مسائل حقوقی دچار بحران شده اید و در مطالبه حقوق خود بازمانده اید با در دست داشتن وکلا و مشاورین حقوقی زبده در کنار شما خواهد بود . همواره می توانید از طریق تماس با ما درخواست مشاوره تلفنی با این وکلا و مشاورین ما را داشته باشید . میزان دیه شکستگی ۱۴۰۲، در هر عضو با سایر اعضا متفاوت می باشد. مثلا، میزان دیه شکستگی استخوان در سال 1402، یک پنجم دیه آن عضو است. میزان دیه شکستگی دندان های جلو، یک بیستم دیه کامل و دندان های عقب، یک چهلم دیه کامل می باشد. همچنین، میزان مبلغ دیه شکستگی دنده، یک چهلم دیه کامل است. در برخی موارد، به آسیب شکستگی، ارش تعلق می گیرد.
مجازات ها در قانون مجازات اسلامی، به چهار گروه اصلی تقسیم می شوند که دیه یکی از این موارد می باشد. دیه، مالی است که در شرع مقدس، برای جنایت غیرعمدی بر نفس، اعضا و منافع و یا جنایت عمدی، در مواردی که به هر جهتی، قصاص ندارد، تعیین و پرداخت می گردد. آسیب هایی که به اعضای بدن وارد می شوند و مشمول دریافت دیه می باشند، تنوع زیادی دارند. شکستگی استخوان، یکی از آسیب هایی است که میزان دیه آن، در قانون، مشخص شده است.
شکستگی استخوان، یکی از آسیب هایی است که اشخاص، همواره ممکن است، در اثر حوادثی، مانند تصادف و ضرب و جرح، در معرض آن قرار بگیرند و چون میزان دیه شکستگی در سال ۱۴۰۲، در تمامی اعضای بدن یکسان نمی باشد، لازم است که دیه شکستگی استخوان هر عضو، به صورت جداگانه بررسی شود.
با توجه به اهمیت این مساله، در این مقاله قصد داریم، دیه شکستگی استخوان، دندان، فک، سر، گردن، استخوان ترقوه، ستون فقرات و دنده را در سال 1402 بررسی نماییم و میزان ارش شکستن استخوان را نیز توضیح دهیم. چنانچه، پیرامون این موضوع، سوالاتی دارید، در این مقاله همراه ما باشید.
دیه شکستگی استخوان 1402
به موجب بند الف ماده 569 قانون مجازات اسلامی : ” دیه شکستن استخوان هر عضو، در سال ۱۴۰۲، یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب، درمان شود، چهارپنجم دیه شکستن آن است.” بر اساس این ماده قانونی، برای پرداخت دیه شکستگی استخوان، دو حالت در نظر گرفته می شود:
میزان شکستگی هر استخوان در سال 1402، معادل یک پنجم دیه آن عضو می باشد. به عنوان مثال، دیه هر دست، نصف دیه کامل است. میزان دیه هر دست، با توجه به آخرین نرخ دیه، 450 میلیون تومان است. لذا، میزان دیه شکستگی استخوان دست، معادل 90 میلیون تومان می باشد.
اما بر اساس بخش انتهایی ماده، اگر شکستگی هر عضو، بدون عیب درمان شود، میزان دیه آن، از جمله در سال ۱۴۰۲، معادل چهارم پنجم شکستگی آن است. بنابراین، در مثال دست، اگر بخواهیم دیه شکستگی بدون عیب را محاسبه کنیم. میزان دیه، معادل 72 میلیون تومان می باشد.
دیه شکستگی دندان ۱۴۰۲
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی استخوان در سال ۱۴۰۲ صحبت کردیم و گفتیم میزان دیه آن، معادل یک پنجم دیه عضو شکسته شده می باشد و به عنوان مثال، بر اساس آخرین میزان نرخ دیه، فرد خاطی، باید بابت شکستگی استخوان دست، مبلغ 90 میلیون تومان پرداخت کند. حال در این بخش، قصد داریم، در خصوص دیه شکستگی دندان صحبت کنیم.
قبل از آن که میزان دیه شکستگی دندان را بررسی کنیم، لازم است، میزان دیه هر دندان را محاسبه نماییم. قانون گذار، این موضوع را در نظر گرفته که دندان های جلویی، تاثیر بیشتری در ظاهر افراد دارند، به همین جهت، میزان دیه بیشتری نیز برای آن ها در نظر گرفته است. به موجب ماده 616 قانون مجازات اسلامی، میزان دیه دندان ها به ترتیب زیر است:
“دندان های جلو که عبارتند از : پیش، چهارتایی و نیش که از هر کدام، دو عدد در بالا و دو عدد در پایین می روید و جمعا دوازده عدد است، هر کدام یک بیستم دیه کامل دارد.
دندان های عقب که در چهار سمت پایانی از بالا و پایین، در هر کدام، یک ضاحک و سه ضرس قرار دارد و جمعا شانزده عدد است، هر کدام یک چهلم دیه کامل دارد.”
بعد از بررسی دیه دندان ها، حال، به توضیح دیه شکستگی دندان می پردازیم. به موجب ماده 622 قانون مجازات اسلامی : ” شکستن آن مقدار از دندان که نمایان است با بقای ریشه، دیه همان دندان را دارد و اگر کسی، بعد از شکستن مقدار مزبور، ریشه را بکند، خواه مرتکب، کسی باشد که مقدار نمایان دندان را شکسته است یا دیگری، تعیین می شود.”
براساس این ماده قانونی، میزان دیه شکستن دندان در سال 1402، برابر با دیه همان دندان است. به عنوان مثال، میزان دیه دندان پیش جلو، یک بیستم دیه کامل است و اگر این دندان، بر اثر حادثه ای بشکند، میزان دیه شکستگی آن، معادل 45 میلیون تومان می باشد.
باید به این نکته، اشاره شود که بر اساس تبصره 1 ماده 622 قانون مجازات اسلامی: ” شکستن مقداری از قسمت نمایان دندان به همان نسبت، دیه دارد.” این، بدین معنا است که اگر بخشی از قسمت نمایان دندان، دچار شکستگی شود، به همان نسبت مقدار شکسته شده، دیه شکستگی دندان، به مجنی علیه، تعلق می گیرد.
همچنین، بر اساس تبصره 2 همین ماده، هرگاه قسمتی از دندان کنده شده، در اثر جنایت یا عارضه ای، قبلا از بین رفته باشد، به همان نسبت، از دیه دندان، کاهش می یابد. این بدان معنا است که برای محاسبه دیه دندان، آسیب های قبلی وارده به دندان، در نظر گرفته می شود.
دیه شکستگی فک 1402
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی دندان صحبت کردیم و گفتیم میزان دیه شکستگی دندان، بر حسب اینکه دندان، جزو دندان های جلو هست یا عقب، متفاوت می باشد. همچنین، اشاره کردیم، میزان دیه دندان های جلو، یک بیستم دیه کامل و دندان های عقب، یک چهلم دیه کامل می باشد. حال، در این بخش قصد داریم، دیه شکستگی فک را توضیح دهیم.
فک، دارای دو بخش می باشد که میزان دیه هرکدام، بر اساس ماده 633 قانون مجازات اسلامی تعیین شده است. بر اساس این ماده قانونی، شکستگی استخوان فک پایین، مشمول حکم شکستگی استخوان و شکستگی استخوان فک بالا، مشمول حکم شکستگی استخوان های سر و صورت است. بنابراین، در خصوص ، دو حالت، ایجاد می شود:
دیه شکستگی فک بالا: اگر فک بالا، دچار شکستگی شود، میزان دیه آن، مشمول حکم شکستگی استخوان های سر و صورت می باشد. براساس ماده 709 ، به شکستگی سر و صورت، در حالتی که جراحتی را ایجاد نکند. هاشمه گفته شده که میزان دیه آن، ده صدم دیه کامل می باشد. که براساس آخرین میزان نرخ دیه، 90 میلیون تومان می باشد.
دیه شکستگی فک پایین : اگر فک پایین، دچار شکستگی شود، میزان دیه آن، بر اساس ماده 709 قانون مجازات اسلامی، برابر با میزان دیه شکستگی است. به موجب ماده 569 قانون مجازات اسلامی: ” دیه شکستن استخوان هر عضو، یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود، چهارپنجم دیه شکستن آن است.” به دلیل آن که فک به تعداد زوج در بدن وجود دارد، میزان دیه هر فک، نصف دیه کامل است که معادل 450 میلیون تومان می باشد که میزان دیه شکستگی آن، 90 میلیون تومان است.
همچنین، باید این موضوع در نظر گرفته بشود که بر اساس حکم مقرر در ماده 630 قانون مجازات اسلامی: ” دیه فک، مستقل از دیه دندان و سایر اعضا است و اگر با فک، دندان یا غیر آن از بین برود یا آسیب ببیند، هر کدام، دیه یا ارش جداگانه دارد.” این بدان معنا است که اگر آسیب وارد شده، سبب شکسته شدن فک و دندان ها شود، دیه هرکدام به صورت مستقل، محاسبه می شود.
اما ممکن است این سوال ایجاد شود که آیا ارش شکستن استخوان فک نیز در قانون در نظر گرفته شده است؟ به موجب ماده 631 قانون مجازات اسلامی: ” اگر جنایتی ( شکستگی فک) موجب کندی حرکت فک شود، ارش شکستن استخوان فک به آن تعلق می گیرد و اگر مانع جویدن یا موجب نقص آن شود، ارش آن نیز افزوده می شود.” میزان ارش شکستن استخوان فک را قاضی، با توجه به نظر پزشکی قانونی، تعیین می نماید.
دیه شکستگی سر
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی فک در سال ۱۴۰۲ صحبت کردیم و گفتیم ، شکستگی استخوان فک پایین، مشمول حکم شکستگی استخوان و شکستگی استخوان فک بالا، مشمول حکم شکستگی استخوان های سر و صورت است. حال در این بخش، قصد داریم، دیه شکستگی سر را بررسی نماییم. به موجب ماده 709 قانون مجازات اسلامی، جراحت هایی که موجب شکستگی سر شده، مانند ، به چهار عنوان تقسیم می شوند:
هاشمه : جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود، گرچه جراحتی را تولید نکند؛ دیه آن، ده صدم دیه کامل می باشد که میزان آن، معادل مبلغ 90 میلیون تومان می باشد.
مُنَقَّله : جنایتی که درمان آن، جز با جابه جا کردن استخوان امکان پذیر نباشد؛ میزان دیه آن، پانزده صدم دیه کامل است که معادل 135 میلیون تومان می باشد.
مامومه : اگر شدت جراحت به میزانی باشد که به کیسه مغز برسد، میزان دیه آن، در این حالت، یک سوم دیه کامل بوده که با توجه به نرخ دیه، معادل 300 میلیون تومان است.
دامغه : اگر صدمه یا جراحت، کیسه مغز را پاره کند، در این حالت، علاوه بر دیه مامومه، مجنی علیه، مستحق دریافت ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می باشد. در این وضعیت، فرد آسیب زننده، علاوه بر پرداخت 300 میلیون تومان، باید ارش پاره شدن کیسه مغز را نیز پرداخت کند که تشخیص میزان ارش، با متخصص پزشکی قانونی می باشد.
دیه شکستگی گردن
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی استخوان سر در سال ۱۴۰۲ صحبت کردیم و گفتیم میزان دیه شکستگی سر، باتوجه به نوع آسیبی که وارد می شود، متفاوت بوده و به چهار نوع جراحت شکستگی استخوان سر تقسیم می شوند. حال در این بخش، قصد داریم دیه شکستگی گردن را بررسی کرده و احکام آن را توضیح دهیم.
به موجب ماده 626 قانون مجازات اسلامی: “کج شدن و خمیدگی گردن، در اثر شکستگی، در صورت عدم بهبودی و باقی ماندن این حالت، موجب دیه کامل و در صورت بهبودی و زوال حالت خمیدگی و کج شدگی، موجب ارش است.” بنابراین، در خصوص شکستگی گردن، برای پرداخت دیه و یا ارش آن، بهبودی و یا عدم بهبودی شکستگی گردن، در نظر گرفته می شود.
اگر شکستگی، موجب کج شدن و خمیدگی گردن شود و همچنین، این آسیب ها بهبود نیابد، میزان دیه شکستگی گردن، معادل دیه کامل بوده که بر اساس آخرین میزان نرخ دیه، 900 میلیون تومان می باشد. اما اگر کج شدن و خمیدگی گردن، بهبود پیدا کند، در این حالت، به آن، ارش شکستن استخوان تعلق می گیرد که میزان ارش شکستن استخوان را، قاضی با توجه به نظر پزشکی قانونی، تعیین خواهد کرد.
همچنین به موجب ماده 627 قانون مجازات اسلامی : ” شکستگی گردن، بدون کج شدن و خمیدگی آن، موجب ارش است.” یعنی اگر گردن، دچار شکستگی بشود، اما این شکستگی، منتج به کج شدن و خمیدگی نگردد، در این حالت، دیه شکستگی به آن، تعلق نگرفته و فقط، مشمول دریافت ارش شکستن استخوان می باشد. همچنین، مطابق ماده 628 قانون مجازات اسلامی، اگر این آسیب، سبب مانع فرو بردن یا جویدن غذا و یا نقص آن و یا مانع حرکت گردن شود، در این حالت نیز ارش شکستن استخوان به فرد بزه دیده تعلق می گیرد.
دیه شکستگی استخوان ترقوه
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی گردن صحبت کردیم و گفتیم که میزان دیه شکستگی گردن، در حالت عدم بهبودی، معادل دیه کامل بوده و در صورت عدم بهبودی، ارش شکستگی استخوان به آن، تعلق می گیرد. حال در این بخش، قصد داریم دیه شکستگی استخوان ترقوه را بررسی نماییم.
به موجب ماده 656 قانون مجازات اسلامی: ” شکستن هریک از استخوان های ترقوه، در صورتی که بدون عیب، درمان شود، موجب چهار درصد دیه کامل و در صورتی که درمان نشود و یا با عیب درمان شود، موجب نصف دیه کامل است.” بنابراین، در خصوص دیه شکستن استخوان ترقوه نیز امکان درمان و عدم درمان آن در نظر گرفته می شود.
دیه شکستگی ستون فقرات
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی استخوان ترقوه صحبت کردیم و گفتیم اگر بدون عیب درمان شود، میزان دیه آن، چقدر می باشد. حال در این بخش، قصد داریم در خصوص دیه شکستگی ستون فقرات و ارش آن صحبت کنیم.
در تبصره 1 ماده 647 قانون مجازات اسلامی، شکستگی ستون فقرات، تعریف شده است. مراد از شکستن ستون فقرات، شکستن یک یا چند مهره از مهره های ستون فقرات، به جز مهره های گردن و استخوان دنبالچه می باشد. به موجب این ماده از قانون مجازات اسلامی، دیه شکستن ستون فقرات، به ترتیب ذیل است:
شکستن ستون فقرات، در صورتی که اصلا درمان نشود (مانند ) و یا بعد از علاج، به صورت خمیده در آید، موجب دیه کامل است که میزان ۱۴۰۲ آن، معادل با 900 میلیون تومان می باشد.
شکستن ستون فقرات که بی عیب درمان شود، ولی موجب از بین رفتن یکی از منافع گردد؛ مانند اینکه مجنی علیه، توان راه رفتن یا نشستن نداشته باشد و یا توان جنسی یا کنترل ادرار وی از بین برود، موجب دیه کامل است. در این حالت، فرد مرتکب، باید در سال 1402، 900 میلیون تومان، بابت آسیب وارد شده، پرداخت نماید.
شکستن ستون فقرات که درمان نشود و موجب عوارضی، از قبیل موارد مندرج در بند (ب)، مانند عدم توانایی راه رفتن بشود. در این حالت، شخص مرتکب، علاوه بر پرداخت دیه کامل شکستگی ستون فقرات که معادل مبلغ 900 میلیون تومان می باشد، باید ارش هر یک از عوارض حاصله را نیز پرداخت نماید.
شکستن ستون فقرات که بدون عیب درمان شود، موجب یک دهم دیه کامل است که معادل 90 میلیون تومان می باشد.
شکستن ستون فقرات که موجب فلج و بی حس شدن پاها گردد، علاوه بر دیه ۱۴۰۲ ستون فقرات، موجب دو سوم دیه، برای فلج دو پا نیز است. یعنی در این حالت، علاوه بر پرداخت 900 میلیون تومان، شخص بزهکار، باید مبلغ 600 میلیون تومان، بابت فلج شدن دو پا نیز بپردازد.
دیه شکستگی دنده
در بخش قبل، در خصوص دیه شکستگی ۱۴۰۲ ستون فقرات صحبت کردیم و گفتیم شکستن ستون فقرات، در صورتی که اصلا درمان نشود و یا بعد از علاج، به صورت خمیده در آید، موجب دیه کامل است. حال در این بخش، قصد داریم میزان دیه شکستگی عضو دیگری، یعنی دنده را بررسی کنیم. دنده، یکی از عضو هایی است که ممکن است، بر اثر عوامل مختلف، همچون تصادف، دچار شکستگی شده و در نتیجه، به آن، دیه تعلق بگیرد.
به موجب ماده 653 قانون مجازات اسلامی، میزان دیه شکستن 1402 هریک از دنده های محیط به قلب که از آن حفاظت می کند، یک چهلم دیه کامل بوده و دیه شکستن هر یک از دنده های دیگر، یک صدم دیه کامل است. بنابراین، آسیب اگر منجر به شکستگی استخوان دنده محیط به قلب بشود، میزان دیه آن، بر اساس آخرین میزان نرخ دیه در سال ۱۴۰۲، معادل 22 میلیون 500 هزار تومان می باشد. اما، اگر دنده های دیگر، دچار شکستگی شوند، میزان دیه شکستگی آنها، معادل 9 میلیون تومان می باشد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد دیه شکستگی ۱۴۰۲ در کانال تلگرام حقوق کیفری عضو شوید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی دینا نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره حقوقی تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون دیه شکستگی 1402 پاسخ دهند.
سایت خبرگزاری اقتصادی ایران متعلق به هلدینگ فرهنگی،اقتصادی و رسانه ای اکو می باشد
سوالات متداول
1- میزان دیه شکستگی استخوان 1402 چه قدر است؟
دیه ۱۴۰۲ شکستن استخوان هر عضو یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود چهار پنجم دیه شکستن آن است که این موضوع در متن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.
2- میزان دیه شکستگی گردن چه قدر است؟
کج شدن و خمیدگی گردن در اثر شکستگی در صورت عدم بهبودی و باقی ماندن این حالت موجب دیه کامل است که معادل 900 میلیون تومان می باشد که این موضوع در متن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.
3- میزان دیه شکستگی استخوان ترقوه چه میزان می باشد؟
شکستن هریک از استخوان های ترقوه در صورتی که بدون عیب درمان شود موجب چهار درصد دیه کامل و در صورتی که درمان نشود و یا با عیب درمان شود موجب نصف دیه کامل است که این موضوع در متن مقاله به صورت کامل توضیح داده شده است.
سلام میزان دیه شکستگی استخوان چه قدر است؟
پاسخ مشاور: سلام دیه شکستن استخوان هر عضو یک پنجم دیه آن عضو و اگر بدون عیب درمان شود چهار پنجم دیه شکستن آن اس
پرداختی را تسلیم بخش مربوطه نماید.