افراد برای انجام چه اقداماتی می توانند به وکیل شناسنامه مراجعه کنند؟
ابتدا باید گفت وکیل شناسنامه به وکیلی گفته می شود، که علاوه بر داشتن پروانه وکالت معتبر، به صورت تخصصی در دعاوی مربوط به شناسنامه و یا انجام اقدامات قانونی مربوط به آن فعالیت دارد. از جمله مواردی که می توان برای انجام استشهاد محلی به یک وکیل شناسنامه مراجعه کرد و انجام کار را با اطمینان به او سپرد، موضوعاتی مانند: تغییر سن (کاهش یا افزایش سن)، حذف نام همسر از شناسنامه بعد از طلاق یا فوت او، اخذ شناسنامه ایرانی برای اتباع خارجی، تغییر نام و نام خانوادگی، ابطال شناسنامه متوفی، دریافت شناسنامه المثنی است.
همچنین در صورتی که افراد با هر مشکل دیگری در زمینه شناسنامه مواجه شوند میتوانند به راحتی، با یک وکیل متخصص در امور مربوط به شناسنامه و ثبت احوال مشورت کنند و مشکل خود را به راحتی حل کنند.
شرایط صدور شناسنامه
اشخاص خاصی می توانند با مراجعه به اداره ثبت احوال جهت نمونه استشهاد محلی برای دادگاه و اخذ شناسنامه نوزاد اقدام کنند. این افراد شامل: پدر یا جد پدری، مادر (در صورت ثبت قانونی ازدواج)، وصی، قیم یا امین با ارائه مدارک لازم، صاحب واقعه (سن او ۱۸ سال تمام به بالا باشد) می شوند.
در مورد صدور شناسنامه نیز باید گفت طبق ماده ۳۵ قانون ثبت احوال: صدور شناسنامه و سایر خدمات آن در برابر دریافت وجه انجام می شود و نحوه اخذ وجوه و میزان و نوع این خدمات به موجب آیین نامه اجرائی این قانون انجام می شود.
ماده ۳6 قانون ثبت احوال نیز مقرر می دارد: شناسنامه از روی دفاتر ثبت کل وقایع صادر می شود و باید حاوی مشخصات و اطلاعات ذکر شده در این ماده باشد.
وکیل شناسنامه برای تغییر سن
افرادی که مدعی هستند، به دلایل مختلفی مانند اینکه: مامور ثبت احوال سن را آن ها اشتباه ثبت کرده یا اینکه شناسنامه فرزند دیگر که قبل از تولد او فوت کرده را برای او استفاده کرده اند و یا ادعا دارد به دلایل دیگری سن واقعی آن ها در شناسنامه ذکر نشده، می توانند از طریق وکیل شناسنامه، برای طرح دادخواست تغییر سن اقدام کنند و دلایل قابل استناد خود را نزد مرجع صالح رسیدگی به تغییر سن ارائه دهند. مرجع صالح رسیدگی به دادخواست تغییر سن با توجه به سال های مورد درخواست برای تغییر سن متفاوت است
اگر تغییر سن بیش از 5 سال باشد، مدعی یا وکیل او باید به کمیسیون تشخیص سن مستقر در فرمانداری شهرستان متشکل از اعضایی شامل: پزشک منتخب، رئیس ثبت احوال محل، مدیر عامل سازمان بهداری استان، رئیس شورای شهر یا بخش فرماندار یا بخشدار محل صدور شناسنامه، مراجعه کنند، ریاست این کمیسیون با قاضی دادگاه است.
اما اگر تقاضای تغییر سن برای مقدار اختلاف سن کمتر از 5 سال باشد، مدعی یا وکیل او باید به دادگاه حقوقی محل اقامت فرد، مراجعه کند و نسبت به تقدیم دادخواست و طرح دعوا برای تغییر سن اقدام کند.
طبق قانون ارائه شده در دانشكده حقوقی دانشگاه بوستون آمريكا تغییر سن شناسنامه افراد، مگر با وجود دلایل کافی، ممنوع است. دلایل قابل استناد برای تغییر سن شامل اموری مانند: استشهادیه محلی، شهادت والدین و خویشاوندان بر تاریخ تولد دقیق تولد، مدارک تحصیلی، گواهی پزشکی قانونی مبنی بر تشخیص سن دقیق، مدارک تولد در بیمارستان، می شود. حکم صادر شده از سوی دادگاه در این مورد قابل اعتراض نیز می باشد.
وکیل گرفتن برای دریافت شناسنامه
مورد دیگری که افراد می توانند برای آن به وکیل شناسنامه مراجعه کنند، دریافت شناسنامه است. افرادی مانند والدین، که بعد از تولد فرزندشان موظف هستند برای نوزاد شناسنامه بگیرند یا فردی که شناسنامه اش را گم کرده یا به هر دلیل شناسنامه اش مفقود یا مخدوش شده است، یا فردی که بنا به دلایلی تصمیم به تغییر یا اصلاح نام یا نام خانوادگی خود در شناسنامه و یا تصحیح تاریخ تولد خود را دارد. تمام این افراد می توانند برای راحتی کار خود، به فرد دیگری وکالت رسمی بدهند تا به نمایندگی از آن ها این کارها را انجام دهد. به این ترتیب نماینده این افراد با داشتن وکالت رسمی و در اختیار داشتن مدارک لازم، جهت اخذ شناسنامه و انجام کارهای قانونی مربوطه اقدام می کند.
وکیل اخذ شناسنامه ایرانی برای اتباع خارجی
یکی از مدارک لازم افراد، برای اثبات تابعیت ایرانی شناسنامه است، به طور کلی اتباع خارجی که پدر و یا مادر ایرانی ندارند، نمی توانند شناسنامه ایرانی اخذ نمایند. اما اگر یکی از والدین آن ها ایرانی باشد می توانند شناسنامه ایرانی دریافت کنند.
بر اساس تبصره 3 ماده 36 قانون ثبت احوال: صدور شناسنامه مجدد و یا گواهی ولادت اتباع خارجی طبق مقررات آیین نامه اجرائی این قانون خواهد بود. همچنین بر اساس ماده ۳۷ این قانون، به محض اعلام ترک تابعیت یا اخراج از تابعیت اشخاص توسط وزارت خارجه، سازمان ثبت احوال کشور مکلف است، ترک تابعیت یا اخراج تابعیت این افراد را در دفاتر یا اسناد مربوطه منعکس کند یا شناسنامه آن ها را معدوم نماید.
مسلما اتباع خارجی که تابعیت ایران را گرفته اند، به دنبال اخذ شناسنامه ایرانی هستند. اتباع خارجی مقیم ایران، که به دلیل وجود مشکلات یا عدم اطلاع از مراحل دریافت آن، تا کنون نتوانسته اند تابعیت ایرانی را اخذ کنند و شناسنامه ایرانی ندارد و تصمیم به اخذ شناسنامه ایرانی دارند، می توانند با مراجعه به وکیل شناسنامه، اقدام به دریافت شناسنامه کنند.
وکیل اخذ شناسنامه با تجربه و تخصص و دانشی که در این زمینه دارد، می تواند به اتباع خارجی برای دریافت شناسنامه ایرانی کمک کند. به همین منظور افرادی که از اتباع مقیم ایران هستند می توانند برای اخذ شناسنامه از خدمات و مشاوره های حقوقی گروه وکلای صدای وکیل استفاده کنند. همچنین شهروندان تهرانی در صوت وجود هرگونه مشکلی در زمینه شناسنامه با مراجعه به گروه وکلای ، می توانند با توجه به موضوع پرونده، بهترین وکیل مناسب با آن موضوع را انتخاب کنند و اطمینان داشته باشند که بهترین نتیجه را کسب خواهند کر
شناسنامه یا سند سجلی تا زمانی که با صدور حکم قطعی از اعتبار نیفتاده ملاک عمل است
پرسش: با توجه به اینکه اداره سن قانونی را 18 سال تمام می داند؛ آیا افرادی اعم از دختر یا پسر که به هر ترتیب نسبت به بعضی از مندرجات شناسنامه خود اعتراض دارند، می توانند علیه اداره ثبت احوال اقدام به طرح دعوی بنمایند؟
- پاسخ: سند سجلی مادام که با صدور حکم قطعی از اعتبار نیفتاده است، قانونی و معتبر است و لذا کسانی که شناسنامه آنان نماینگر سن کمتر از 18 سال تمام است، نمی توانند به طرفیت اداره ثبت احوال اقامه دعوی نموده یا به طرفیت اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی دادخواست تقدیم نماید. رأی وحدت رویه شماره 518 مورخ 1367/11/18 هیئت عمومی دیوان عالی کشور که مربوط به تقدیم از طرف ولی قهری است موید مراتب فوق است.
اعتبار حکم صادر از دادگاه صلح مستقل در اختلافات شناسنامه
پرسش: آیا در دعاوی یا تصحیح شناسنامه که در دادگاه های صلح مستقل رسیدگی و منتهی به صدور رأی می شود، آرا صادره قابل تجدید نظر هست یا خیر؟ در صورت مثبت مرجع تجدید نظر کجااست؟
- پاسخ: دادگاه صلح مستقل، هنگامی که به جانشینی دادگاه حقوقی عمومی به دعوی رسیدگی می کند، از لحاظ قطعیت حکم تابع مقررات حاکم بر دادگاه های حقوقب عمومی است؛ علی هذا در این مورد تابع مقررات کلی مربوط به احکام صادر از دادگاه های عمومی خواهد بود و در نتیجه مانند احکام دادگاه های عمومی غیر قابل پژوهش (تجدید نظر) خواهد بود.
کشف اشتباه در مندرجات اسناد سجلی که منطبق با ماده 3 قانون ثبت احوال باشد در صلاحیت کمیسیون مندرج در ماده 3 است .
پرسش: چنانچه شخصی در شناسنامه اسم مشخصی مثلاً مانند راضیه داشته و در زمان تعویض شناسنامه اسم او را اشتباهاً رضیه نوشته باشند، یعنی راضیه تبدیل به رضیه شود؛ آیا اصلاح این نام با دادگاه عمومی است یا باید در کمیسیون حل اختلاف مندرج در ماده 3 قانون ثبت احوال مطرح شود؟
- پاسخ: کشف اشتباه در مندرجات اسناد سجلی، چنانچه از مصادیق اشتباهات مذکور در ماده 3 قانون ثبت احوال مصوب 1355 و اصلاحات بعدی مصوب 1363/10/18 باشد، در هیئت حل اختلاف مذکور در ماده 3 مورد رسیدگی قرار می گیرد، اشتباه مذکور در شناسنامه خانم راضیه از جمله اشتباهات ذکر شده در بند 2 ماده 3 قانون مورد اشاره بود و هیئت حل اختلاف باید به آن رسیدگی کند.
اعتراض به طریقه ابلاغ در اداره ثبت در عملیات اجرایی
پرسش: اگر رسیدگی به بحث در اداره ثبت صورت گیرد پرونده مطروحه در دادگاه چه سرنوشتی خواهد داشت؟
در پاسخ به پرسش فوق دو نظر وجود دارد
- نظر اول: مطابق قانون چنانچه رسیدگی به امری منوط به رسیدگی در پرونده یا مرجع دیگری باشد باید قرار اناطه صادر شود تا نسبت به بحث ابلاغ در اداره رسیدگی شده و نتیجه حاصله در پرونده دادگاه اعمال شود.
- نظر دوم: تا زمانی که تکلیف ابلاغ روشن نشده دعوی ابطال قابلیت استماع ندارد؛ مباحث مربوط به نیز انشاءاله در فرصت های بعدی بررسی خواهد شد.
قانون لغو انگشت نگاری مصوب سال 1368 ماده 38 قانون ثبت احوال را نسخ نکرده است
پرسش: آیا قانون لغو قانون انگشت نگاریِ مشتمل بر ماده واحده و تبصره آن، مصوب 1368/03/07 مجلس شورای اسلامی علاوه بر نسخ قانون انگشت نگاری عمومی مصوب 1362/02/27 که در خصوص تعویض و تجدید شناسنامه وضع گردیده، می تواند ناسخ ماده 38 قانون ثبت احوال باشد؟
- پاسخ: قانون لغو قانون انگشت نگاری مصوب سال 1368 منحصراً در مقام الغای قانون راجع به انگشت نگاری مصوب 1362 است، نه تنها در مقام نسخ و الغای ماده 38 قانون ثبت احوال نیست، بلکه قانون مذکور و آیین نامه اجرایی آن در مقام تاکید بر اجرای مادخ 38 قانون مورد بحث تلقی می شود.
الزام به صدور شناسنامه از سوی دادگاه عمومی
پرسش: آیا اسامی فارسی از قبیل تورج و ایرج قابل تغییر به اسامی دیگری مانند ابراهیم و میثم می باشند یا نه؟
- پاسخ: طبق مقررات قانون ثبت احوال مصوب 1355 (مواد 20 و 40): تغییر نام کوچک یا نام اصلی اشخاص فقط در موارد استثنائی و مقید پذیرفته شده است (ذکر عناوین و القاب، نام های زننده و مستهجن یا نامناسب با جنس)؛ دلیل حصر تغییر نام کوچک به موارد استثنائی این است که نام های کوچک اشخاص، علامت و وسیله تمیز و تشخیص افراد جامعه از یکدیگر می باشند و افراد با این نام مشخص منشأ حقوق و تعهدات و تکالیف و الزامات قانونی هستند، مجاز بودن تغییر نام کوچک موجب بروز اشکالات عدیده شده و در بسیاری از موارد وسیله سو استفاده های گوناگون می شود. علی هذا با توجه به محدودیت قانون در تغییر نام کوچک و یا عنایت به آنچه توضیح داده شد، به نظر می رسد موارد ذکر شده از مصادیق دو جزء موارد استثنائی تغییر نام کوچک مندرج در قانون ثبت احوال نیست.
مخالف صدور شناسنامه به استناد کارشناس
پرسش: دعاوی راجع به تصحیح شناسنامه های صادره در مهلت قانونی از حیث تاریخ تولد، آیا قابلیت پذیرش و رسیدگی در ماهیت موضوع را به استناد شهود و جلب نظر پزشک به عنوان کارشناس دارد یا نه؟
- پاسخ: هرچند به موجب مادتین 999 و 1293 قانون مدنی شناسنامه جزء اسناد رسمی است و با توجه به ماده 1292 همان قانون در مقابل اسناد رسمی فقط می توان ادعای کرد یا ثابت نمود که اسناد مزبور به جهتی از جهات قانونی از اعتبار افتاده است؛ ولی با عنایت به ماده 996 قانون مذکور می توان درباره اسناد سجلی در مورد عدم صحت مطالب مندرج در دفاتر سجل احوال در دادگاه اقامه دعوی کرد بدون اینکه الزامی به طرح ادعای جعلیت نسبت به اسناد مذکور باشد بال نتیجه مدعی می تواند برای اثبات عدم صحت مندرج در شناسنامه از شهادت شهود و دلایل و امارات مویده استفاده نماید؛ مضافاً به اینکه به موجب مفهوم مخالف ماده 1309 قانون مدنی دعوی مخالف با مفاد یا مندرجات سند رسمی به دلایل دیگر غیر از شهادت قابل اثبات است، بنابراین اگر تقدیم کننده به دلایل متعددی که یکی از آن ها شهادت شهود باشد استناد نماید، نمی توان بدون رسیدگی به سایر دلایل او به استناد ماده 1309 قانون مدنی حکم به بطلان دعوی یا بی حقی او صادر نمود، بلکه باید به دلایل ممکن التأثیر رسیدگی کرد و در صورت قوت آن دلایل، ثبوت حقانیت مدعی حکم را به سود او صادر نمود.
در خواست صدور شناسنامه برای طفلی که والدین و بستگانش در دسترس نیستند
پرسش: شخصی به اداره ثبت احوال مراجعه کرده و برای طفلی که متعلق به او نیست (والدینش معلوم نیستند) و به آنان و سایر اقوامش هم دسترسی نیست تقاضای صدور شناسنامه می نماید، در این مورد تکلیف چیست؟ آیا بدون احراز تابعیت ایرانی او می توان برایش شناسنامه صادر نمود یا نه؟ و اگر می شود چه کسی باید تقاضای صدور شناسنامه برای او بنماید؟
در پاسخ به مورد فوق، دو حالت وجود دارد
- اولاً: هرگاه کسی ساکن ایران باشد، طبق قسمت 1 ماده 976 قانون مدنی ایران، ایرانی محسوب می شود و نیازی به اثبات تابعیت خود ندارد.
- ثانیاً: در مورد سوال دادسرا باید به استناد ماده 1187 قانون مدنی یک نفر را به سمت جهت تصدی امور وی به دادگاه معرفی نماید و پس از نصب امین، مشارالیه می تواند با در دست داشتن برگ امانت نامه موقت، اجازه دادستان مبنی برصدور شناسنامه و گواهی پزشکی قانونی در خصوص تعیین سن واقعی، به اداره ثبت احوال مراجعه نماید و اداره مذکور مکلف است وفق تبصره ماده 45 قانون ثبت احوال مصوب 1355 اقدام نماید.
صدور شناسنامه ایرانی برای همسر و اولاد صغیر
پرسش: آیا سازمان ثبت احوال می تواند به در خواست کسی که تابعیت ایرانی تحصیل نموده، برای همسر و اولاد صغیرش شناسنامه ایرانی صادر نماید؟
- پاسخ: طبق ماده 982 قانون مدنی، اشخاصی که تحصیل تابعیت ایرانی نموده یا بنمایند از کلیه حقوقی که برای ایرانیان مقرر است، بهره مند می شوند؛ اما بهره برداری از این حقوق مستلزم داشتن اسناد سجلی است که تابعیت ایرانی شخص در آن قید شده باشد. از طرفی بر اساس ماده 984 همان قانون، زن و اولاد صغیر کسانی که بر طبق این قانون تحصیل تابعیت ایران می نمایند تبعه دولت ایران شناخته می شوند؛ بنابراین شخصی که به تابعیت ایران پذیرفته شده است، قانوناً می تواند در خواست نماید که برای همسر و اولاد صغیرش شناسنامه ایرانی صادر گردد و با توجه به اینکه این موضوع از موارد مذکور در ماده 3 قانون ثبت احوال یا موارد اختلافی بین سازمان ثبت احوال و کسی که تحصیل تابعیت ایرانی نموده نیست، اجرای این در خواست اشکال قانونی ندارد.
در موسسه وکیل تلفنی برای کافیست در وب سایت نموده و ثبت سوال حقوقی بفرمایید تا بلافاصله ارتباط آنلاین مستقیم با وکیل پایه یک دادگستری به صورت رایگان برایتان مهیا شود؛ البته می توانید با مطالعه مطالب مشابه زیر، خود را افزایش داده تا در روز مبادا از این اطلاعات استفاده نمایید.