- بر اساس گزارش سال 2019 سازمان جهانی بهداشت در مورد شایع ترین علل مرگ و میر در سراسر جهان، بیماری های قلبی و سکته مغزی دو تا از بزرگترین قاتل ها هستند.
- با کاهش مرگ و میر ناشی از HIV/AIDS و سل، پیشرفت‌های امیدوارکننده‌ای صورت گرفته است.
- آلزایمر هنوز یک مشکل رو به رشد است و زنان را بیشتر از مردان مبتلا می کند.
- در همین حال، COVID-19 ممکن است ایمن سازی در برابر بیماری هایی مانند سرخک، وبا و فلج اطفال را مختل کند.
در حالی که جهان هنوز درگیر همه گیری ویروس کرونا است، بسیاری از علل رایج دیگر مرگ زودهنگام مانند HIV/AIDS و سل در حال عقب نشینی هستند. کشندگی سرطان روده
سازمان جهانی بهداشت (WHO) در آخرین گزارش خود با عنوان «علل اصلی مرگ و میر و ناتوانی» داده‌های سال‌های 2000 تا 2019 را برای ردیابی روند بیماری‌ها و آسیب‌های محدودکننده و کوتاه‌کننده زندگی بررسی کرده است. با این حال، داده‌ها حاوی اطلاعات مربوط به COVID-19 نیستند، زیرا قبل از همه‌گیری است. به این ترتیب، این گزارش تصویری از سلامت جهانی در دنیای قبل از همه‌گیری به ما می‌دهد.
در حال حاضر نگرانی هایی وجود دارد که انحراف منابع پزشکی به سمت بحران سلامت فعلی منجر به بدتر شدن وضعیت سایر بیماری ها شده است.
سال گذشته، یونیسف اعلام کرد که نگران تلاقی موارد COVID-19 و شیوع مداوم بیماری‌هایی مانند سرخک، وبا و فلج اطفال است. چندین کشور از جمله افغانستان، جمهوری دموکراتیک کنگو، سومالی، فیلیپین، سوریه و سودان جنوبی از قبل با این بیماری ها و سایر بیماری های کشنده مقابله می کردند.
بیماری قلبی قاتل شماره یک است
گزارش WHO نشان می دهد که علت اصلی مرگ و میر در جهان در سال 2019 بیماری ایسکمیک قلب بود که به عنوان بیماری عروق کرونر قلب نیز شناخته می شود. این عامل 16 درصد از کل مرگ و میرها بوده و از سال 2000 تاکنون بیشترین افزایش مرگ و میر را داشته است و 8.9 میلیون نفر را در سال 2019 کشته است.
چهار علت اصلی مرگ در سال 2019 برای مردان و زنان یکسان بود:
- بیماری های ایسکمیک قلب
- سکته
- بیماری مزمن انسداد ریوی
- عفونت های تنفسی تحتانی
در مردان، پنجمین علت شایع مرگ و میر در سال 2019، سرطان ریه و سایر بیماری های مرتبط با نای(برونش) بود. وبرای زنان، آلزایمر و سایر اشکال زوال عقل بود.
در این گزارش آمده است: «این اختلالات عصبی زنان بیشتری را نسبت به مردان می کشند، با حدود 80 درصد مرگ و میر بیشتر و 70 درصد DALY بیشتر برای زنان نسبت به مردان».
DALY سال‌های زندگی تعدیل‌شده با ناتوانی است، معیاری که «سال‌های زندگی از دست رفته به دلیل مرگ و میر زودرس (YLL) و سال‌های زندگی از دست رفته به دلیل زمان زندگی در حالت‌های کمتر از سلامت کامل یا سال‌های زندگی سالم از دست رفته به دلیل ناتوانی را ترکیب می‌کند (YLDs)». توده هیپواکو
شکاف امید به زندگی
در دوره 2000-2019، میانگین امید به زندگی جهانی بیش از شش سال افزایش یافت. از 66.8درصد در سال 2000 به 73.4 درصد در سال 2019 افزایش پیدا کرده است. اما طبق این گزارش، فاصله ای بین امید به زندگی کلی و امید به زندگی سالم وجود دارد.
این اندازه گیری از 58.3 در سال 2000 به 63.7 در سال 2019 یعنی 8 درصد افزایش یافته است. این نشان می دهد نقطه ای وجود دارد که در آن سلامت و احتمالاً کیفیت زندگی شروع به کاهش می کند. در حال حاضر تقریباً 10 سال طول می کشد.
به گفته سازمان بهداشت جهانی، دیابت بیشترین تأثیر را بر DALYs دارد و بین سال‌های 2000 تا 2019 80 درصد افزایش یافته است. در حالی که DALY ناشی از بیماری آلزایمر و سایر اشکال زوال عقل تقریباً دو برابر شده است.
نشانه های خوش بینانه
یک روند نزولی قابل توجه اثر HIV بر DALY بوده است که 50 درصد کاهش یافته است. و خوشبختانه HIV/AIDS از 10 علت اصلی مرگ و میر در سطح جهان ناپدید شده است. از رتبه 8 در سال 2000 به رتبه 19 در سال گذشته رسیده است.
یکی دیگر از تفاوت های قابل توجه در HIV/AIDS در این دوره، شکاف جنسیتی افرادی است که کشته شده اند. از سال 2000، کاهش 55 درصدی مرگ و میر در میان زنان وجود داشته است. در سال 2000، 38000 زن کمتر از مردان بر اثر HIV/AIDS جان خود را از دست دادند. تا سال 2019، این تفاوت به 90000 افزایش یافت.
همچنین پیشرفت هایی در مورد سل (TB) صورت گرفته است که از رتبه هفتم در سال 2000 به رتبه سیزدهم در سال 2019 کاهش یافته است. در سطح جهانی، مرگ و میر ناشی از سل 30 درصد کاهش یافته است. اما هنوز در بسیاری از مناطق فقیرتر جهان این مشکل وجود دارد و در 10 علت اصلی مرگ و میر در آفریقا و آسیای جنوب شرقی قرار دارد.